Σύμφωνα με στοιχεία που επεξεργάστηκε η Eurobank, το 54,30% του πλούτου των ελληνικών νοικοκυριών, περί τα 116 δισ. ευρώ, είναι τοποθετημένο σε καταθέσεις, ανοιχτής ζήτησης και προθεσμίας.

Το αντίστοιχο ποσοστό στην Ευρώπη διαμορφώνεται σε μόλις 31,60%, δείχνοντας την απόσταση που έχει να διανυθεί για τη σύγκλιση με την υπόλοιπη Ευρωζώνη.

Η διαφορά αυτή βέβαια έχει την εξήγησή της. Μέχρι και πριν από τρία χρόνια οι τράπεζες λόγω της κρίσης ρευστότητας που τις έπληξε, ήταν αναγκασμένες να προσφέρουν υψηλά επιτόκια για να προσελκύσουν αποταμιεύσεις.

Δέλεαρ τα υψηλά επιτόκια

Στο απόγειο της κρίσης, το 2015, όταν η εμπιστοσύνη κατέρρευσε πλήρως, οι αποδόσεις στους λογαριασμούς προθεσμίας έφτασαν ακόμη και το 5%.

Την ίδια στιγμή όμως στην Ευρώπη τα επιτόκια των τραπεζών ήταν ήδη αρνητικά, γεγονός που έστρεψε μεγάλο μέρος των ρευστών διαθεσίμων σε εναλλακτικές μορφές επένδυσης.

Αντιθέτως στην Ελλάδα με τα επιτόκια τόσο υψηλά, το κίνητρο ανάληψης ρίσκου για την επίτευξη μίας καλής απόδοσης δεν ήταν μεγάλο.

Έτσι, οι Έλληνες παρέμειναν κολλημένοι με τις σίγουρες τραπεζικές καταθέσεις. Πλέον όμως τα πράγματα έχουν αλλάξει.

Το κλίμα έχει βελτιωθεί στην Ελλάδα, οι τράπεζες έχουν αποκαταστήσει τα επίπεδα ρευστότητας, ενώ έχουν πλέον πρόσβαση και στις αγορές.

Τώρα τα πράγματα άλλαξαν

Έτσι, τα επιτόκια των καταθέσεων έχουν σημειώσει κατακόρυφη πτώση και πλέον κανένας συστημικός όμιλος δεν προσφέρει αποδόσεις υψηλότερες του 0,30% σε λογαριασμούς προθεσμίας.

Μάλιστα, τα επιτόκια αναμένεται να μειωθούν κι άλλο, ενώ δεν αποκλείεται να υπάρξει ακόμη και επιβολή χρεώσεων στους καταθέτες για την τήρηση των χρημάτων τους στις τράπεζες κάποια στιγμή τα επόμενα χρόνια.

Άρα αναγκαστικά, ένα μέρος των καταθετών θα στραφεί σε εναλλακτικά αποταμιευτικά προγράμματα και θα δεχθεί να αναλάβει ρίσκο για να κερδίσει κάτι από τα χρήματά του.

Όπως φαίνεται από τα ακόλουθα γραφήματα, μεγάλα μέρος του χρηματοοικονομικού πλούτου στην Ευρωζώνη είναι τοποθετημένο σε μακροχρόνια συνταξιοδοτικά / ασφαλιστικά προγράμματα (33,40%).

Σύνταξη και επενδύσεις

Πρόκειται για μία τάση που αναμένουν οι τράπεζες να έλθει και στην Ελλάδα τα επόμενα χρόνια. Τα περιθώρια ανάπτυξης του τομέα είναι πολύ μεγάλα, δεδομένου ότι το ποσοστό των προϊόντων αυτών είναι στο 4,50%.

Περιθώρια ανόδου υπάρχουν και στα επενδυτικά προϊόντα, που στηρίζονται στην επαγγελματική διαχείριση μέσω των αμοιβαίων κεφαλαίων, καθώς στην Ελλάδα αντιπροσωπεύουν το 2,60% του πλούτου έναντι 8,80% στην Ευρωζώνη.

Η αλήθεια είναι ότι οι Έλληνες δεν φαίνεται να πολυεμπιστεύονται τους επαγγελματίες διαχειριστές, καθώς προτιμούν την απευθείας επένδυση σε μετοχές, η οποία μάλιστα είναι υψηλότερη σε σχέση με την Ευρωζώνη (23,90% έναντι 18,40%).

Παράλληλα, οι Έλληνες υπερέχουν και στην τήρηση μετρητών, καθώς το 10,30% του πλούτου τους είναι σε αυτή τη μορφή, σημαντικά υψηλότερα σε σχέση με το 2,80% της Ευρωζώνης.

Πού είναι τοποθετημένος ο χρηματοικονομικός πλούτος σε Ελλάδα και Ευρώπη