Ήταν Δεκέμβριος του 2022 όταν οι καθαρές εισροές στους λογαριασμούς προθεσμίας επέστρεφαν σε θετικό έδαφος για πρώτη φορά μετά από 3 και πλέον χρόνια συνεχούς πτώσης.

Το έναυσμα για την επιστροφή των καταθετών στα προϊόντα προσυμφωνημένης διάρκειας, είχαν δώσει οι πρώτες μικρές αυξήσεις των επιτοκίων τους από τις ελληνικές τράπεζες.

Το μπουμ του 2023

Η έκρηξη ωστόσο στην αύξηση των υπολοίπων σημειώθηκε λίγους μήνες αργότερα. Κι αυτό διότι το Φεβρουάριο του 2023 οι τράπεζες αποφάσισαν να προχωρήσουν σε γενναίες αυξήσεις στα επιτόκιά τους.

Οι αποδόσεις ξεπέρασαν για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια το 2%, οδηγώντας σε σημαντική αύξηση της ζήτησης για τα προϊόντα της κατηγορίας.

Έτσι, το Μάρτιο της ίδιας χρονιάς οι καθαρές τοποθετήσεις σε λογαριασμούς προθεσμίας από νοικοκυριοά έφτασαν τα 3,1 δισ. ευρώ, ενώ το δίμηνο Απριλίου - Μαίου οι εισροές διαμορφώθηκαν στα 2,64 δισ. ευρώ.

Έκτοτε η ζήτηση για προθεσμιακές καταθέσεις άρχισε να βαίνει μειούμενη. Ο λόγος ήταν ότι οι τράπεζες, με ελάχιστες εξαιρέσεις, σταμάτησαν να ενισχύουν τις αποδόσεις, παρ΄ ότι την ίδια περίοδο η ΕΚΤ συνεχιζε τις αυξήσεις στους δικούς της δείκτες.

Οι λόγοι της πτώσης

Πέραν της αδράνειας πολλών καταθετών, αλλά και του χαμηλού ύψους της μέσης κατάθεσης, που δεν δημιουργούσε ισχυρό κίνητρο για μεταφορά των χρημάτων σε προθεσμιακές καταθέσεις, εμφανίστηκαν και άλλες αποταμιευτικές λύσεις στην αγορά.

Μεταξύ αυτών τα έντοκα γραμμάτια του ελληνικού δημοσίου, οι αποδόσεις των οποίων παραμένουν έως και σήμερα σε υπερδιπλάσια επίπεδα σε σχέση με τα τραπεζικά προϊόντα, αλλά και τα αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε ομόλογα.

Στο πλαίσιο αυτό, καταθέτες με ποσά από 20.000 ευρώ και πάνω, στράφηκαν σε αυτές τις εναλλακτικές, για τη διεκδίκηση υψηλότερων αποδόσεων.

Εκτιμάται ότι σε αυτές τις δύο κατηγορίες επενδύσεων μεταφέρθηκαν καταθέσεις συνολικού ύψους 4,5 δισ. ευρώ το 2023.

Οι τάσεις αυτές συνεχίζονται και εφέτος. Ήδη από τις αρχές του έτους οι καθαρές εισροές σε αμοιβαία κεφάλαια, κυρίως ομολογιακά, προσεγγίζουν τα 1,5 δισ. ευρώ.

Οι μεταβολές του Φεβρουαρίου

Σύμφωνα με τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, τον περασμένο μήνα οι καθαρές εισροές σε προθεσμιακές καταθέσεις διαμορφώθηκαν σε αρνητικά επίπεδα για πρώτη φορά από το Νοέμβριο του 2022.

Συγκεκριμένα, τα υπόλοιπα στους λογαριασμούς προθεσμίας μειώθηκαν το Φεβρουάριο κατά 138 εκατ. ευρώ. Σε απόλυτα μεγέθη το νούμερο δεν είναι μεγάλο. Ωστόσο δείχνει την τάση.

Αν δεν υπάρξει ανάγκη ενίσχυσης της ρευστότητας των τραπεζών από την καταθετική βάση τους επόμενους μήνες, δεν θα αναμένενονται προς τα πάνω αναπροσαρμογές στα επιτόκια των λογαριασμών προθεσμίας.

Εξάλλου, πτωτικές πιέσεις αναμένεται να ασκήσει στις αποδόσεις η επικείμενη έναρξη της διαδικασίας αποκλιμάκωσης των ευρωπαϊκών επιτοκίων, κατά πάσα πιθανότητα τον ερχόμενο Ιούνιο.