Αυξημένα ήταν τα περιστατικά απάτης στις αναλήψεις μετρητών με κλεμμένες χρεωστικές κάρτες από ΑΤΜ το 2023, ενώ το ίδιο παρατηρήθηκε και στις συναλλαγές σε POS.
Τα στοιχεία που παρουσίασε η Τράπεζα της Ελλάδος δείχνουν ότι οι πελάτες των τραπεζών έγιναν περισσότερο απρόσεκτοι σε σχέση με τις κάρτες τους την περυσινή χρονιά.
Επιπλέον, εκτιμάται ότι σημαντικό ρόλο στην αύξηση των περιστατικών απάτης έπαιξε και η αύξηση της χρήσης των καρτών, καθώς ολόένα και μεγαλύτερος αριθμός πολιτών, τις προτιμά πλέον για τις καθημερινές του συναλλαγές.
Τις έχει λοιπόν μαζί του και είναι πιο εύκολο να τις χάσει ή να του τις κλέψουν.
Τι δείχνουν οι αριθμοί
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος, τα περιστατικά απάτης που καταγράφηκαν το 2023 και η λεία των δραστών, έχουν ως εξής:
- Εξ αποστάσεως συναλλαγές
Πρόκειται για χρεώσεις που έγιναν σε τραπεζικούς λογαριασμούς ή σε πιστωτικές κάρτες, χωρίς τη φυσική παρουσία της κάρτας.
Στην προκειμένη περίπτωση οι δράστες υπέκλεψαν τα στοιχεία των καρτών και προχώρησαν σε αγορές, κατά πάσα πιθανότητα σε e-shops που δεν χρησιμοποιούν τις προηγμένες μεθόδους ταυτοποίησης.
Συνολικά το 2023 καταγράφηκαν 337 χιλιάδες περιστατικά αυτής της κατηγορίας έναντι 251 χιλιάδων την αμέσως προηγούμενη χρονιά. Πρόκειται για μία αύξηση της τάξης του 34%.
Η λεία πέρυσι ανήλθε σε 17,5 εκατ. ευρώ, υψηλότερη κατά 35% σε ετήσια βάση.
- Πληρωμές σε POS
Aύξηση παρατηρείται τόσο στον αριθμό όσο και στην αξία των συναλλαγών απάτης σε τερματικά POS κατά 106% και 142% αντίστοιχα.
Πέρυσι καταγράφηκαν συνολικά 68 χιλιάδες περιστατικά με τα ...κλοπιμαία να φτάνουν τα 4,2 εκατ. ευρώ έναντι 33 χιλιάδων περιστατικών αξίας 1,7 εκατ. ευρώ το 2022.
- Αναλήψεις από ΑΤΜ
Σημαντικά αυξημένα περιστατικά απάτης παρατηρούνται και στις συναλλαγές σε ΑΤΜ.
Ο αριθμός τους πέρυσι αυξήθηκε κατά 58% σε 5 χιλιάδες περιστατικά από 3 χιλιάδες το 2022.
Συνολικά έγιναν παράνομες αναλήψεις ύψους 2 εκατ. ευρώ από 1,5 εκατ. ευρώ το 2022, ποσό αυξημένο κατά 35%.
Κατά μέσο όρο δηλαδή, κάθε θύμα έχανε από 400 ευρώ.
Οι αιτίες
Κατά την Τράπεζα της Ελλάδος, η αύξηση της αξίας των συναλλαγών απάτης σε ATM και POS οφείλεται κυρίως στα περιστατικά απάτης που προκύπτουν από παράνομες συναλλαγές με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας.
Συγκεκριμένα η αξία των συναλλαγών απάτης με τη χρήση χαμένης/κλεμμένης κάρτας σε ATM αυξήθηκε κατά 42% σε 1,9 εκατ. ευρώ, από 1,3 εκατ. ευρώ το 2022.
Η αξία των αντίστοιχων συναλλαγών σε POS αυξήθηκε κατά 117% σε 3,8 εκατ. ευρώ, από 1,7 εκατ. ευρώ το 2022.
Σε αυτό έχει συμβάλει και το γεγονός ότι πλέον οι ανέπαφες συναλλαγές για ποσά έως 50 ευρώ, δεν προϋποθέτουν τη χρήση PIN, εκτός κι αν ο κάτοχος της κάρτας το απαγορέψει.
Έτσι, κάποιος που χάνει την κάρτα του και πέφτει στα χέρια ενός επιτήδειου, μπορεί να χάσει έως και 150 ευρώ μέσα σε μία ημέρα.
Αυτό είναι το όριο ασφαλείας που έχουν ορίσει οι τράπεζες για συναλλαγές χωρίς τη χρήση PIN.
Οι συναλλαγές σε ΑΤΜ
Για την απώλεια καρτών δεν μπορούμε να σας πούμε και πολλές συμβουλές. Απλά να είστε πιο προσεκτικοί και να ειδοποιείτε το συντομότερο δυνατόν την τράπεζά σας όταν διαπιστώσετε ότι χάσατε την κάρτα σας.
Επίσης, μπορείτε να ορίσετε ότι δεν θα μπορούν να γίνονται συναλλαγές ανέπαφες, χωρίς τη χρήση PIN, ανεξαρτήτως ποσού.
Μπορεί έτσι να ταλαιπωρείστε εσείς λίγο παραπάνω, αλλά είστε διασφαλισμένοι.
Από την άλλη, όταν εκτελείτε συναλλαγές σε ΑΤΜ, ακολουθήστε τις ακόλουθες συμβουλές:
- Προφυλάξτε το PIN σας
Για να σηκώσετε μετρητά ή να κάνετε μια άλλη συναλλαγή στο ΑΤΜ, θα πρέπει να χρησιμοποιήσετε το PIN σας.
Την ώρα που το πληκτρολογείτε, χρησιμοποιήστε το άλλο χέρι σας για να καλύψετε τους αριθμούς.
Όπως και το Password, το PIN πρέπει να αλλάζει συχνά, για μεγαλύτερη ασφάλεια. Κάθε νέο PIN πρέπει να είναι αρκετά διαφορετικό και να μην είναι εύκολα προβλέψιμο (έτος γέννησης, 1234, κ.λπ.).
Επίσης, καλό είναι να μη χρησιμοποιείτε το ίδιο PIN για όλες τις κάρτες σας.
Πρέπει να θυμάστε το PIN σας και να μην το καταγράφετε. Ωστόσο, αν το σημειώσετε για να μην το ξεχάσετε, πρέπει να το φυλάξετε σε ασφαλές μέρος.
Ποτέ όμως μη σημειώνετε το PIN σας στο πίσω μέρος της κάρτας σας και μην το φυλάτε μαζί με την κάρτα σας. Επίσης, δεν πρέπει να το αποκαλύπτετε σε κανέναν.
- Μην δέχεστε βοήθεια από ξένους
Στην προσπάθειά του να σας αποσπάσει χρήματα ή το PIN, κάποιος μπορεί να φανεί πρόθυμος να σας βοηθήσει στη συναλλαγή σας. Δεν θα πρέπει να εμπιστευτείτε κανέναν που δεν γνωρίζετε.
- Πάρτε την κάρτα σας πριν φύγετε από το ΑΤΜ
Όταν κάνετε ανάληψη, η κάρτα βγαίνει από το ΑΤΜ πριν από τα χρήματα. Σε όλες τις άλλες συναλλαγές, η κάρτα βγαίνει αφού ολοκληρώσετε τη συναλλαγή σας.
Να θυμάστε κάθε φορά να την παραλάβετε, πριν φύγετε. Αν την ξεχάσατε ενημερώστε άμεσα την τράπεζα για το συμβάν, ώστε να προχωρήσει η ακύρωσή της αν αυτό κριθεί απαραίτητο.
- Παραλάβετε την απόδειξη συναλλαγής
Αν θέλετε απόδειξη για τη συναλλαγή σας, φροντίστε να την πάρετε μαζί σας όταν βγει από το ΑΤΜ. Περιέχει πληροφορίες που θα μπορούσαν να φανούν χρήσιμες στους απατεώνες.
Σε όλες τις συναλλαγές έχετε την επιλογή να μην εκτυπώσετε την απόδειξή σας.
- Ελέγξτε για ύποπτα εξαρτήματα
Αν παρατηρήσετε κάποιο παράξενο εξάρτημα πάνω στο ΑΤΜ, στην υποδοχή της κάρτας ή στο πληκτρολόγιο, μην κάνετε καμία συναλλαγή.
Καλέστε αμέσως το τηλέφωνο του τμήματος εξυπηρέτησης της τράπεζάς σας.
Για θέματα απάτης, η τηλεφωνική γραμμή είναι διαθέσιμη όλο το 24ωρο, σε καθημερινή βάση.
