Από τα συμβολαιογραφικά γραφεία υπάρχει κύμα διαμαρτυριών προς το υπουργείο Οικονομικών λόγω μίας σειράς ζητημάτων αναφορικά με τον τρόπο υπολογισμού του φόρου, που χρίζουν διευκρίνισης.

Ειδικότερα, ζητούν μεταξύ άλλων διευκρινίσεις για τα εξής:

1. Πώς υπολογίζεται η αξία κτήσης όταν ο φορολογούμενος προχωρεί στην πώληση ακινήτου το οποίο έχει οικοδομήσει ο ίδιος σε ιδιόκτητο οικόπεδο.

2. Πώς υπολογίζεται η αξία κτήσης όταν ο φορολογούμενος απέκτησε το ακίνητο με χρησικτησία.

3. Πώς υπολογίζεται η αξία κτήσης στις περιπτώσεις ανταλλαγής ακινήτων.

Ενα άλλο σημείο που έχει προκαλέσει την αντίδραση των συμβολαιογράφων είναι ότι υποχρεώνονται να παρακρατήσουν τον φόρο υπεραξίας και να τον αποδίδουν οι ίδιοι στο δημόσιο ταμείο, κάτι που ωστόσο δύσκολα θα αλλάξει διότι ανατρέπει τη φιλοσοφία της νέας νομοθεσίας.

Ο υπολογισμός του φόρου

Ο συντελεστής 15% εφαρμόζεται ανάμεσα στην τιμή κτήσης και την τιμή πώλησης του ακινήτου, με την επιβολή συντελεστών απομείωσης ανάλογα με το χρόνο διακράτησης του ακινήτου.

Η τιμή πώλησης είναι αυτή που αναγράφει το συμβόλαιο, ενώ η τιμή κτήσης είναι το τίμημα που αναγράφεται στο συμβόλαιο. Σε περίπτωση που δεν υπάρχει τίμημα, λαμβάνεται υπόψιν η αξία βάσει της οποίας προσδιορίστηκε ο φόρος μεταβίβασης ακινήτου. Αν η τιμή κτήσης δεν μπορεί να προσδιοριστεί θεωρείται ότι είναι μηδενική.

Η υπεραξία μειώνεται ανάλογα με τα χρόνια διακράτησης του ακινήτου ως εξής:

α) Από 1 έως 5 χρόνια έκπτωση 5%,

β) Από 5 έως 10 έκπτωση 13%,

γ) Από 10 έως 15, έκπτωση 21%,

δ) Από 15 έως 20, έκπτωση 27%,

ε) Από 20 έως 25, έκπτωση 34%,

στ) Πάνω από 25 χρόνια, έκπτωση 39%.

Δεν επιβάλλεται φόρος αν η υπεραξία μετά τις μειώσεις δεν υπερβαίνει το ποσό των 25.000 ευρώ. Από την άλλη, εφόσον η υπεραξία από την πώληση του ακινήτου υπερβαίνει το 50% του εισοδήματος τότε θα επιβάλλεται φόρος εισοδήματος. Οσο μεγαλύτερο είναι το εισόδημα, τόσο λιγότερες θα είναι οι πιθανότητες να καταβληθεί φόρος.

Η υποβολή της δήλωσης

Υπεύθυνοι για την όλη διαδικασία είναι οι συμβολαιογράφοι. Η δήλωση υποβάλλεται ηλεκτρονικά, αλλά ειδικά για το 2014 θα υποβάλλεται χειρόγραφα στις εφορίες.

Ειδικότερα, η απόδοση του φόρου γίνεται με τη χρήση ηλεκτρονικής μεθόδου επικοινωνίας, μέσω διαδικτύου, στο δικτυακό τόπο της www.gsis.gr, από το συμβολαιογράφο ενώπιον του οποίου έγινε η μεταβίβαση στην αρμόδια για τη φορολογία του Δ.Ο.Υ.

Με την οριστικοποίηση της υποβολής της δήλωσης βεβαιώνεται ο φόρος που παρακρατήθηκε και παράγεται το σημείωμα για πληρωμή του φόρου όπου περιέχεται η «Ταυτότητα Οφειλής», στοιχείο απαραίτητο για να δοθεί η εντολή πληρωμής στις τράπεζες που έχουν συμβληθεί με το υπουργείο Οικονομικών για να παρέχουν την υπηρεσία αυτή.

Η δήλωση υποβάλλεται και ο φόρος αποδίδεται το αργότερο μέχρι το τέλος του δεύτερου μήνα από αυτόν μέσα στον οποίο έγινε η μεταβίβαση της ακίνητης περιουσίας.

Τι περιλαμβάνεται

Η δήλωση περιλαμβάνει τα στοιχεία του συμβολαιογράφου που διενεργεί την παρακράτηση του φόρου (Α.Φ.Μ.), ονοματεπώνυμο, διεύθυνση, αρμόδια Δ.Ο.Υ.), τον αριθμό και την ημερομηνία σύνταξης του συμβολαίου, τα στοιχεία του δικαιούχου (πωλητής), τα στοιχεία του / των αγοραστή/ών, την ημερομηνία κτήσης του ακινήτου, τον χρόνο πώλησης, τον τρόπο απόκτησης, τα έτη διακράτησης, την τιμή κτήσης, το ποσοστό συνιδιοκτησίας και την τιμή πώλησης του ακινήτου.

Θα πρέπει να υποβάλλεται και όταν δεν προκύπτει υπεραξία (μηδενική) ή όταν ο προσδιορισμός της υπεραξίας καταλήγει σε αρνητικό ποσό.

Η αρμόδια Δ.Ο.Υ. ενημερώνεται αμέσως μετά την υποβολή της δήλωσης του παρακρατούμενου φόρου 15% επί της υπεραξίας από μεταβίβαση ακίνητης περιουσίας, ανά υπόχρεο, με ταυτόχρονη καταχώρηση των βασικών στοιχείων παραλαβής και πληρωμής στο TAXIS.