Λίγα 24ωρα πριν τη συνάντηση των Ευρωπαίων ηγετών το τοπίο παραμένει θολό, καθώς παρά τις συνεχείς διαβουλεύσεις, Γερμανία, Γαλλία και ΕΚΤ δε φαίνεται να έχουν καταλήξει ακόμη σε ένα κοινό πλάνο αντιμετώπισης της κρίσης χρέους.

Η Γερμανία επιθυμεί τη διάσωση της Ελλάδας με αυξημένη συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα, η Γαλλία αντιστέκεται σε ένα μεγάλο «κούρεμα» λόγω της έκθεσης των τραπεζών της στο ελληνικό χρέος και η ΕΚΤ πιέζει για όσο το δυνατόν μικρότερες αποκλίσεις στη λύση που θα προωθηθεί από τη συμφωνία της 21ης Ιουλίου.

Τις επόμενες ώρες η Ευρώπη θα πρέπει να αναλάβει τις ευθύνες της απαντώντας σε 4 κρίσιμα ζητήματα:

1. Το ύψος του «κουρέματος» για Ελλάδα

Όλοι έχουν συμφωνήσει ότι οι ζημιές για τους ομολογιούχους ύψους 21% που αποφασίστηκαν το περασμένο καλοκαίρι δεν είναι αρκετές.

Το ποσοστό αυτό αναμένεται να ξεπεράσει το 30%. Οι Γάλλοι θέλουν μικρή αύξησή του, σε αντίθεση με τους Γερμανούς που μιλούν ακόμη και για ποσοστά άνω του 50%.

2. Η λειτουργία του EFSF

Οι Ευρωπαίοι θα κληθούν να αποφασίσουν για τα κεφάλαια και τον τρόπο λειτουργίας του προσωρινού μηχανισμού στήριξης.

Οι πληροφορίες για αύξηση των πόρων του από τα 440 δισ. ευρώ στα 2 τρις ευρώ διαψεύστηκαν, ωστόσο πλέον η συζήτηση επικεντρώνεται περισσότερο στον τρόπο άντλησης των κεφαλαίων του.

Η γαλλική ηγεσία επιθυμεί τη μετατροπή του EFSF σε τράπεζα με κεφαλαιακή στήριξη από την ΕΚΤ, ώστε να μπορεί να παρεμβαίνει στις αγορές ομολόγων.

Αντιθέτως τόσο οι Γερμανοί όσο και η ΕΚΤ αντιτίθενται σε αυτό το ενδεχόμενο, αφήνοντας μόνο ένα ανοιχτό «παράθυρο» για την παροχή εγγυήσεων προς τις προβληματικές χώρες, ώστε να μπορούν να εκδίδουν νέα ομόλογα στις αγορές.

3. Η στήριξη των τραπεζών

Πριν από λίγες ημέρες η Ευρωπαϊκή Τραπεζική Αρχή ανέβασε τον πήχη για τον ελάχιστο δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας στο 9%, που θα ισχύει από το 2013.

Σε περίπτωση μεγάλου «κουρέματος» στα ελληνικά ομόλογα, οι γαλλικές τράπεζες θα χρειαστούν σημαντικούς πόρους για την ανακεφαλαιοποίησή τους.

Αν δεν μπορούν να τους βρουν από την ελεύθερη αγορά, θα οδηγηθούν σε πλήρη ή μερική κρατικοποίηση. Το ερώτημα είναι ποιος θα βάλει τα χρήματα.

Το γαλλικό δημόσιο, θέτοντας σε κίνδυνο την πιστοληπτική του αξιολόγηση, με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται για την ευχέρειά του να βγαίνει στις αγορές ή το EFSF;

4. Η αναθεώρηση της συνθήκης της ΕΕ

Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων έχει μπει και το θέμα αλλαγής της συνθήκης της ΕΕ για την αντιμετώπιση των απείθαρχων δημοσιονομικά χωρών.

Η γερμανική πλευρά δεν έχει αποκλείσει την επιβολή κυρώσεων που θα οδηγούν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ή ακόμη και εκτός Ευρωζώνης όσες χώρες εμφανίζουν υψηλά ελλείμματα.

Παράλληλα, κυκλοφόρησαν σενάρια περί τοποθέτησης μόνιμης αντιπροσωπείας στην Αθήνα από την τρόικα, που θα έχει και εκτελεστικές εξουσίες, με στόχο να έχει τον πρώτο λόγο στην πορεία υλοποίησης του προγράμματος εξυγίανσης των δημόσιων οικονομικών της χώρας.

Είναι σαφές ότι η γερμανική κυβέρνηση δε θέλει η διάσωση μίας χώρας - μέλους της ευρωζώνης να μεταφράζεται σε «άφεση αμαρτιών». Έτσι, θα υπάρχουν ισχυρά αντικίνητρα στη χρήση του μόνιμου μηχανισμού διάσωσης που θα τεθεί σε λειτουργία τα επόμενα χρόνια.