Πρόκειται για μία εξέλιξη για την οποία σημαντικό ρόλο έπαιξε η πανδημία, καθώς μετά την επέλασή της καταγράφηκε μεγάλη στροφή των νοικοκυριών στη χρήση πλαστικού χρήματος.

Διαβάστε επίσης: Πώς να βγάλετε λεφτά πληρώνοντας παντού με τις κάρτες σας - Οδηγός ανά τράπεζα

Τι δείχνουν τα στοιχεία

Από τη μελέτη με τίτλο «Ηλεκτρονικές πληρωμές στην Ελλάδα κατά τη διάρκεια της πανδημίας» που εκπόνησε το ΙΟΒΕ, προκύπτουν τα ακόλουθα βασικά συμπεράσματα:

- Το μερίδιο της αξίας των συναλλαγών με κάρτα επί της συνολικής κατανάλωσης διαμορφώθηκε πέρυσι σε 50,5%, ξεπερνώντας το ποσοστό των αναλήψεων μετρητών (49,5%) για πρώτη φορά στα χρονικά

- Το 2021 η αξία των συναλλαγών με κάρτες έφτασε το 37,1% της συνολικής κατανάλωσης των νοικοκυριών έναντι μόλις 21% σε σύγκριση με δύο χρόνια νωρίτερα, πριν το ξέσπασμα της πανδημίας

- Η μέση συναλλαγή με κάρτα υποχώρησε το 2022 σε 29 ευρώ έναντι 60 ευρώ το 2015 και 100 ευρώ το 2009, στοιχείο ενδεικτικό της χρήσης πλαστικού χρήματος σε καθημερινές συναλλαγές από τα νοικοκυριά.

Οι καταλύτες της ανόδου

Για να φτάσουμε ωστόσο στο σήμερα χρειάστηκε να μεσολαβήσουν πολλαπλές κρίσεις:

- Τα capital controls το 2015 με τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στις αναλήψεις μετρητών

- Η κρίση της πανδημίας που απογείωσε τις online αγορές και περιόρισε για υγειονομικούς λόγους τη χρήση μετρητών στις πληρωμές με φυσική παρουσία

Μικρότερο ρόλο εκτιμάται ότι έπαιξε η εφαρμογή μέτρων προώθησης των ηλεκτρονικών πληρωμών (νόμοι 4446/2016, 4646/2019, 4876/2021).

Ως αποτέλεσμα, η σωρευτική αύξηση στη χρήση καρτών την περίοδο 2015-2022 ξεπερνάει τις 12 φορές ως προς τον αριθμό συναλλαγών και τις 5 φορές ως προς την αξία συναλλαγών.

Το μεγαλύτερο άλμα ωστόσο σημειώθηκε κατά τη διάρκεια της πανδημίας, με την αξία των συναλλαγών με κάρτα να διπλασιάζεται περίπου μέσα σε μία διετία, όπως φαίνεται στο ακόλουθο διάγραμμα:

Πώς θα αυξηθούν περισσότερο

Το ΙΟΒΕ που εκπόνησε τη μελέτη εκτιμά ότι υπάρχει ακόμα σημαντικό περιθώριο για ενίσχυση της χρήσης των καρτών.

Αυτό μπορεί να καταστεί εφικτό δια της λήψης πρόσθετων μέτρων πολιτικής που ενθαρρύνουν την εξάπλωση των ηλεκτρονικών πληρωμών.

Μερικά από τα μέτρα που προτείνονται είναι τα εξής:

- Αμεση επιστροφή στον καταναλωτή ενός ποσοστού επί της αξίας στοχευμένων ηλεκτρονικών αγορών

- Επέκταση του μηχανισμού κινήτρων και αντι-κινήτρων για ηλεκτρονικές πληρωμές (B2C και B2B) στην πλευρά των επαγγελματιών

- Επέκταση της εφαρμογής υποχρεωτικής αποδοχής ηλεκτρονικών πληρωμών σε όλους τους επαγγελματίες