Όπως αναφέρει το Ίδρυμα σε νέα του έκθεση, με τους περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων που θεσπίστηκαν πρόσφατα, σε συνδυασμό με την τραπεζική αργία, φαίνεται να έχει αυξηθεί σημαντικά η έκδοση και η χρήση καρτών πληρωμής στην Ελλάδα.

Ωστόσο, οι οικονομολόγοι του ΙΟΒΕ εκτιμούν πως με τη σταδιακή άρση των περιορισμών είναι πολύ πιθανή η υπαναχώρηση σε χαμηλό επίπεδο χρήσης Ηλεκτρονικών Μέσω Πληρωμών (ΗΜΠ).

Τα κίνητρα

Επομένως, τονίζουν ότι απαιτείται ενεργή ρυθμιστική παρέμβαση, με κοστολογημένα και προσεχτικά σχεδιασμένα μέτρα πολιτικής, έτσι ώστε η αύξηση της χρήσης ΗΜΠ να διατηρηθεί και εν τέλει να οδηγήσει σε σημαντικό και διατηρήσιμο περιορισμό της φοροδιαφυγής στην Ελλάδα.

Η θέσπιση μιας σειράς μέτρων προς αυτή την κατεύθυνση στη Νότια Κορέα οδήγησε σε αύξηση του μεριδίου των καρτών πληρωμής σε πάνω από 65% της ιδιωτικής κατανάλωσης το 2010, από 14,7% το 1999.

Την αντίστοιχη περίοδο, οι συνολικές εισπράξεις από το φόρο εισοδήματος στη χώρα αυξάνονταν κατά 13,6% ετησίως, ξεπερνώντας σημαντικά τους ρυθμούς αύξησης του ΑΕΠ (6,5% κατά μέσο όρο την περίοδο 2000-2009).

Επομένως, η εμπειρία της Νότιας Κορέας προσφέρει ενδείξεις για τη συμβολή των ηλεκτρονικών συναλλαγών με τη μείωση της φοροδιαφυγής.

Φοβούνται τις κάρτες

H χρήση ΗΜΠ υστερεί σημαντικά στη χώρα μας σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρά την αύξηση που έχει σημειωθεί από το 2001, η Ελλάδα εξακολουθεί να καταλαμβάνει πολύ χαμηλές θέσεις στις σχετικές κατατάξεις.

Με βάση την αξία συναλλαγών με ΗΜΠ ανά κάτοικο το 2013, η Ελλάδα βρισκόταν υψηλότερα μόνο από την Κροατία και τη Βουλγαρία, ενώ σε όρους αριθμού συναλλαγών ανά κάτοικο, η Ελλάδα κατείχε την τελευταία θέση στην κατάταξη.

Οι κύριοι λόγοι για τους οποίους παρατηρείται η υστέρηση στη χρήση των ΗΜΠ στην Ελλάδα φαίνεται να εντοπίζονται στη δυσπιστία των καταναλωτών όσον αφορά την ασφάλεια των πληρωμών και γενικότερα των ηλεκτρονικών συστημάτων, καθώς και στην κατακερματισμένη δομή του λιανικού εμπορίου και της επιχειρηματικότητας εν γένει.

Η οικονομική κρίση και η σχετικά χαμηλή διείσδυση ευρυζωνικών συνδέσεων υψηλής ταχύτητας επίσης δρουν ανασταλτικά σε περαιτέρω αύξηση της χρήσης των ΗΜΠ.

Η συνδυαστική επίδρασή αυτών των εμποδίων αποτρέπει τη συσσώρευση ικανής μάζας συναλλαγών, για να απελευθερωθούν οι θετικές συνέπειες των δικτυακών επιδράσεων (network effects) που χαρακτηρίζουν αγαθά όπως τα ΗΜΠ και να γίνει η πληρωμή με ΗΜΠ καθημερινή συνήθεια των καταναλωτών.