Από την 1/1/2016, η προστασία της κύριας κατοικίας παρέχεται μέσω του αναθεωρημένου νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά.

Τα κριτήρια

Για να μπορεί κάποιος που βρίσκεται σε οικονομική αδυναμία να υποβάλει αίτηση για την προστασία της κύριας κατοικίας του, θα πρέπει να πληροί τις ακόλουθες προϋποθέσεις:

1) Ακαθάριστο εισόδημα (προ φόρων) έως 13.906 ευρώ για άγαμους που φτάνει έως 35.086 ευρώ για τετραμελείς οικογένειες

2) Αντικειμενική αξία ακινήτου έως 180.000 ευρώ για άγαμους, που φτάνει έως 260.000 ευρώ για τετραμελείς οικογένειες

3) Εξασφάλιση από την τράπεζα πιστοποιητικού συνεργάσιμου δανειολήπτη.

Εάν ο δανειολήπτης δεν πληροί έστω και ένα από τα παραπάνω κριτήρια, η υποβολή αίτησης είναι αδύνατη.

Τι ρυθμίζεται και πως

Με το νέο καθεστώς μπορούν να εντάσσονται στη δικαστική ρύθμιση εκτός από τα χρέη προς την τράπεζα και οφειλές προς το Δημόσιο, πλην εκείνων που συνιστούν ποινικό αδίκημα (πχ. ΦΠΑ, πρόστιμα κτλ).

Με το αναθεωρημένο νόμο, ο δανειολήπτης θα πρέπει να καταβάλλει στην τράπεζα την τρέχουσα εμπορική αξία του ακινήτου σε βάθος 20ετίας.

Για όσους έχουν εισόδημα έως 8.180 ευρώ για άγαμους και 20.639 ευρώ για τετραμελείς οικογένειες και η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας τους δεν υπερβαίνει τις 120.000 ευρώ για άγαμους και 200.000 για τετραμελείς οικογένειες, προβλέπεται κρατική στήριξη, υπό τη μορφή δανείου, για την πληρωμή της μηνιαίας δόσης τα τρία πρώτα χρόνια της ρύθμισης.

Ο διακανονισμός

Η ρύθμιση του δανείου μέσω του δικαστηρίου περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

1) Τα τρία πρώτα χρόνια θα καταβάλλεται μία δόση από το εναπομείναν εισόδημα, αφού αφαιρεθούν οι εύλογες δαπάνες διαβίωσης.

Σε αυτό το διάστημα, δεν επιβάλλονται τόκοι.

2) Μετά τα τρία πρώτα χρόνια, ο δανειολήπτης θα καταβάλει δόση για την εμπορικής αξίας του ακινήτου, η οποία θα εκτιμάται από την Τράπεζα της Ελλάδος.

Το επιτόκιο θα διαμορφώνεται πέριξ του 2% και ανάλογα με την κρίση του δικαστή θα είναι κυμαινόμενο ή σταθερό.

Το υπόλοιπο ποσό πέραν της εμπορικής αξίας του ακινήτου διαγράφεται. Φυσικά για να διασωθεί η α΄ κατοικία θα πρέπει οι δόσεις να καταβάλλονται μέχρι τη λήξη.

Υπάρχει η δυνατότητα καθυστέρησης έως και τριών δόσεων κατά τη διάρκεια του δανείου.

Ο νέος κώδικας δεοντολογίας

Με τον Αναθεωρημένο Κώδικα Δεοντολογίας, που εφαρμόζεται ήδη από 1.10.2016, οι τράπεζες οφείλουν να παίρνουν υπόψη τους την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη (τεκμηριωμένα) και αναλόγως να προτείνουν λύσεις αναδιάρθρωσης.

Tα πιστωτικά ιδρύματα, τηρώντας την άτυπη δέσμευση τους, δεν έχουν προχωρήσει σε διενέργεια πλειστηριασμών κύριας κατοικίας, ακόμη και στις περιπτώσεις που δεν πληρούνται όλες οι προϋποθέσεις προστασίας.

Αυτό σημαίνει ότι εάν ένας δανειολήπτης είναι συνεργάσιμος με την τράπεζα, μπορεί να μειώσει τη δόση του σε επίπεδα στα οποία μπορεί να ανταπεξέλθει.

Η πώληση σε funds

Εξάλλου, βάση της ισχύουσας νομοθεσίας, μέχρι το 2018 δεν επιτρέπεται η μεταβίβαση δανείων που συνδέονται με πρώτη κατοικία σε funds.

Αυτό ισχύει ανεξαρτήτως κατηγορίας δανείου. Δηλαδή όχι μόνο για τα στεγαστικά δάνεια, αλλά και για τα καταναλωτικά, τα επισκευαστικά, τα δάνεια των ελεύθερων επαγγελματιών, των εμπόρων και αγροτών, καθώς και τα δάνεια μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχουν διασφάλιση σε πρώτη κατοικία.

Η προστασία ισχύει για ακίνητα, που χαρακτηρίζονται ως πρώτη κατοικία, με αντικειμενική αξία μέχρι 140.000 ευρώ.