Στο 3ο τρίμηνο καταγράφεται ο χαμηλότερος ρυθμός ανάπτυξης της χρονιάς μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τα στοιχεία των δαπανών σε κάρτες, γεγονός που αποδεικνύει ότι στο διάστημα αυτό η κατανάλωση των νοικοκυριών συνεισέφερε οριακά στο ΑΕΠ της ΕΕ. Στο 1ο και 2ο τρίμηνο σημειώθηκε ετήσια αύξηση 2,6 και 1,9 τοις εκατό, αντίστοιχα.
Παρά το ότι η τελευταία αύξηση διατήρησε την ανάκαμψη που παρατηρείται τον τελευταίο χρόνο στις δαπάνες, ο ρυθμός ανάπτυξης είναι χαμηλότερος του μέσου όρου πριν από τη χρηματοπιστωτική κρίση.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της έκθεσης, 242 δις ευρώ δαπανήθηκαν με χρεωστικές, πιστωτικές και προπληρωμένες κάρτες Visa και στις 27 χώρες της ΕΕ κατά το 3ο τρίμηνο, σε σύγκριση με 202 δις ευρώ κατά το αντίστοιχο τρίμηνο του 2009. Αυτός ο αριθμός δεν μπορεί να συσχετιστεί με την έκδοση καρτών, τον τρόπο πληρωμής και τον πληθωρισμό.
Τα στοιχεία αυτά υπογραμμίζουν τη σημασία της προσαρμογής των δεδομένων, καθώς η αύξηση της τάξεως του 19,6%, σηματοδοτεί την αυξανόμενη προτίμηση των ευρωπαίων καταναλωτών προς τη χρήση καρτών, και ιδίως χρεωστικών.
Πτώση στη μέση αξία των συναλλαγών
Η μέση αξία των συναλλαγών σε ολόκληρη την ΕΕ σημείωσε ελαφρά μείωση, καταλήγοντας στα 50.8 ευρώ από 51 ευρώ πριν από ένα χρόνο. Στο 3ο τρίμηνο του 2007, η μέση αξία συναλλαγών ήταν 54.8 ευρώ. Το γεγονός αυτό υπογραμμίζει τη γενική πτωτική τάση της μέσης αξίας συναλλαγών σε βάθος χρόνου σε αναλογία με την αύξηση της προτίμησης καταναλωτών και εμπόρων για συναλλαγές χαμηλότερου κόστους με κάρτα.
Τα επίπεδα δαπανών των νοικοκυριών ήταν γενικά υποτονικά σε ολόκληρη την ΕΕ. Όπως ήταν αναμενόμενο, μερικές από τις πιο επιβαρυμένες οικονομίες της Ευρωζώνης, όπως η Ελλάδα και η Ιρλανδία, σημείωσαν ιδιαίτερα αισθητές μειώσεις στις δαπάνες αντικατοπτρίζοντας τις σοβαρές οικονομικές δυσκολίες που αντιμετωπίζουν.
Ωστόσο, τα στοιχεία για την Ανατολική Ευρώπη, συμπεριλαμβανομένης της Τσεχίας, της Ουγγαρίας και της Πολωνίας ήταν πιο θετικά, όπως και τα στοιχεία για τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο όπου οι δαπάνες ήταν αυξημένες.
Η έκθεση, η οποία βασίστηκε στην ανάλυση των συναλλαγών των 227 εκατομμυρίων καρτών Visa που κυκλοφορούν στην ΕΕ, υπογράμμισε τον ισχυρό συσχετισμό μεταξύ των δεδομένων της Visa και της ΕΕ σχετικά με την εμπιστοσύνη των καταναλωτών, καθώς και οι δύο κατέδειξαν συγκρατημένη ανάκαμψη των δαπανών των νοικοκυριών. Σε συνάρτηση με την αύξηση της ανεργίας και τα κυβερνητικά μέτρα λιτότητας σε όλη την ήπειρο, η έκθεση δείχνει ότι η ανάπτυξη θα είναι στην καλύτερη περίπτωση υποτονική, οδεύοντας προς το 2011.
Παραδοσιακά, τα στοιχεία της Visa έχουν ένα ελαφρύ προβάδισμα σε σχέση με τα επίσημα νούμερα για τις δαπάνες των νοικοκυριών και του ΑΕΠ, με πιο τρανταχτό παράδειγμα το 2009, όταν τα δεδομένα προανήγγειλαν ότι η ύφεση είχε περάσει το αποκορύφωμά της.
Ο κύριος Phil Symes, Οικονομικός Διευθυντής της Visa Europe, δήλωσε:
«Κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους διαπιστώσαμε ισχυρή αύξηση των καταναλωτικών δαπανών, καθώς οι ευρωπαϊκές οικονομίες ανέκαμψαν από την ύφεση. Καθόλου απροσδόκητα, αυτή η αρχική ανάκαμψη των καταναλωτικών δαπανών έχει τώρα επιβραδυνθεί καθώς τα μέτρα λιτότητας και η ανεργία επηρεάζουν αρνητικά την εμπιστοσύνη των καταναλωτών».
«Οι πιο επιβαρυμένες οικονομίες της Ευρωζώνης, κυρίως η Ελλάδα και η Ιρλανδία έχουν καταγράψει τη μεγαλύτερη πτώση δαπανών. Η εικόνα είναι πιο θετική σε ορισμένες από τις μεγάλες ευρωπαϊκές οικονομίες όπως η Γαλλία, το Ηνωμένο Βασίλειο αλλά και στην Ανατολική Ευρώπη όπου έχει καταγραφεί σχετικά ισχυρή αύξηση. Περιμένουμε τα συνολικά επίπεδα δαπανών να υπερβούν εκείνα του 2009, αλλά ο ευρωπαίος καταναλωτής αποδεικνύεται επιφυλακτικός καθώς η ήπειρος κινείται αργά προς την ανάκαμψη».
«Την τελευταία δεκαετία έχει σημειωθεί μια τεράστια αύξηση στη χρήση των καρτών σε ολόκληρη την Ευρώπη και περισσότερο από €1 σε κάθε €9 που ξοδεύονται προέρχεται από κάρτες Visa. Οι χρεωστικές κάρτες ιδιαίτερα, εξελίσσονται σε μέθοδο πληρωμής που προτιμούν πολλοί καταναλωτές, αντικαθιστώντας τη χρήση μετρητών και επιταγών. Αυτό σημαίνει ότι οι δαπάνες με κάρτα παρέχουν ένα όλο και πιο ισχυρό δείκτη του συνόλου των καταναλωτικών δαπανών και συμπληρώνουν τα επίσημα στοιχεία».
Ο κύριος Chris Williamson, Επικεφαλής Οικονομολόγος της Markit, δήλωσε:
«Τα δεδομένα των δαπανών με κάρτα ενισχύουν περαιτέρω τις αποδείξεις μιας εύθραυστης οικονομικής ανάκαμψης στην Ευρώπη. Αν και υπάρχουν ενθαρρυντικά μηνύματα από τις αυξημένες δαπάνες στη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο, η συνεχιζόμενη αδυναμία της αγοράς στη Γερμανία προδικάζει ότι τα συνολικά επίπεδα κατανάλωσης των νοικοκυριών στην Ευρώπη παραμένουν ακόμη σε σχετικά χαμηλά επίπεδα. Η ανάπτυξη επομένως θα παραμείνει πιθανότατα υποτονική στο μέλλον και εξαρτώμενη κατά κύριο λόγο από τις εξαγωγές στην Ασία και τις ΗΠΑ».
«Ιδιαίτερο προβληματισμό προκαλεί το γεγονός ότι οι δαπάνες μειώνονται σε περιφερειακές χώρες που εφαρμόζουν μέτρα λιτότητας όπως η Ιρλανδία και η Ελλάδα. Παρόλο που δεν εκπλήσσει το φαινόμενο, τα στοιχεία ενισχύουν τους φόβους ότι τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής ωθούν τις χώρες αυτές σε βαθύτερη ύφεση».