Αναμφίβολα καταλύτης για τις αποφάσεις που λαμβάνουν τους τελευταίους μήνες οι καταθέτες είναι η χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ).

Πλέον, το επιτόκιο διεκόλυνσης αποδοχής καταθέσεων βρίσκεται στο μισό έναντι του υψηλού του μέχρι και τον Ιούνιο του 2024, επιδρώντας καθοριστικά στους όρους διάθεσης καταθετικών προϊόντων.

Οι διαφορές

Μέχρι και πέρυσι οι καταθέτες απολάμβαναν αποδόσεις έως και 4% μέσω των εντόκων γραμματίων και 1,5% - 2% μέσω των προθεσμιακών καταθέσεων.

Ως αποτέλεσμα είχαν μεταφέρει μεγάλο μέρος των αποταμιεύσεών τους στις δύο αυτές λύσεις.

Συγκεκριμένα, σε λογαριασμούς προθεσμίας μετακινήθηκαν έως και 37 δισ. ευρώ, ενώ περί τα 10 δισ. ευρώ τοποθετήθηκαν σε κρατικούς τίτλους.

Πλέον, τα προαναφερθέντα επιτόκια αποτελούν παρελθόν. Στα έντοκα γραμμάτια οι αποδόσεις παίζουν γύρω από το 1,7%, ενώ στις περισσότερες προθεσμιακές καταθέσεις δεν ξεπερνούν το 1%.

Ως αποτέλεσμα, οι αποταμιευτές αναπροσαρμόζουν τη στρατηγική τους.

Από τη μία πλευρά καταγράφεται μείωση των τοποθετήσεών τους σε αυτά τα προϊόντα και από την άλλη στροφή σε αμοιβαία κεφάλαια, κατά βάση ομολογιακού τύπου.

Με τον τρόπο αυτό επιχειρούν να κλειδώσουν αποδόσεις όσο το δυνατόν πιο κοντά στο 2%, χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο.

Τα νέα στοιχεία

Τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, αλλά και τα στατιστικά στοιχεία της Ένωσης Θεσμικών Επενδυτών αποτυπώνουν τη νέα πραγματικότητα.

Στις προθεσμιακές καταθέσεις τα φυσικά πρόσωπα διατηρούσαν στο τέλος Μαίου 34,75 δισ. ευρώ, που αποτελεί το χαμηλότερο επίπεδο από το γ΄ τρίμηνο του 2023.

Πλέον, τα υπόλοιπά τους έχουν καταγράψει σερί τεσσάρων πτωτικών μηνών, κατά τη διάρκεια των οποίων οι καθαρές εκροές έχουν ξεπεράσει τα 2 δισ. ευρώ.

Τον Ιανουάριο μόνον εφέτος σημειώθηκε αύξηση σε μηνιαία βάση στα σχετικά μεγέθη, από μερίδα καταθετών που έσπευσαν να προλάβουν τις μειώσεις στα επιτόκια.

Έκτοτε, οι προθεσμιακές καταθέσεις συρρικνώνονται. Έτσι, το πεντάμηνο έκλεισε με απώλειες 1,64 δισ. ευρώ.

Την αντίστοιχη περίοδο του 2024 είχαν καταγραφεί καθαρές εισροές 220 εκατ. ευρώ, ενώ το 2023 είχαν ξεπεράσει τα 8,5 δισ. ευρώ.

Που πάνε τα λεφτά

Τα χρήματα που εξέρχονται από τις προθεσμιακές καταθέσεις κατευθύνονται κυρίως σε τρεις περιοχές:

- Πρώτον, σε λογαριασμούς πρώτης ζήτησης, τα υπόλοιπα των οποίων είναι σταθερά από την αρχή του έτους μετά την άνοδο κατά 408 εκατ. ευρώ το Μάιο

- Δεύερον, σε έντοκα γραμμάτια, καθώς το δημόσιο συνεχίζει την εκδοτική του δραστηριότητα, προσφέροντας αποδόσεις καλύτερες των προθεσμιακών καταθέσεων

- Τρίτον, σε αμοιβαία κεφάλαια, η ζήτηση για τα οποία παραμένει υψηλή

Πράγματι τους πρώτους πέντε μήνες της εφετινής χρονιάς οι καθαρές εισροές σε πάσης φύσεως αμοιβαία κεφάλαια έχουν φτάσει τα 2,82 δισ. ευρώ.

Πρόκειται για χρήματα που εξήλθαν των τραπεζικών λογαριασμών, πιέζοντας ανάλογα τα υπόλοιπά τους.

Από αυτά περίπου το 80%, 2,26 δισ. ευρώ συνολικά, τοποθετήθηκε σε ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια, κυρίως προκαθορισμένης διάρκειας.

Οι τράπεζες μέσω αυτών των αποταμιευτικών λύσεων υπόσχονται αποδόσεις κοντά στο 2% για μία περίοδο που μπορεί να φτάνει έως και τα 5 έτη, χωρίς ιδιαίτερο ρίσκο.

Χαρακτηριστική περίπτωση το νέο προϊόν της Εθνικής Τράπεζας που στοχεύει σε απόδοση από 1,7% έως 2,2% κάθε χρόνο για την επόμενη τριετία.