A- A+
Πιο ελκυστική σήμερα η αγορά από την ενοικίαση ακινήτου - Κρίσιμοι δείκτες
Πιο συμφέρουσα είναι σήμερα η αγορά ενός ακινήτου, μετά την πτώση των τιμών στην κτηματαγορά, από την ενοικίαση, σύμφωνα με την Alpha Bank.

Η τράπεζα σε νέα της ανάλυση παρουσιάζει το λόγος των τιμών κατοικιών προς ενοίκιο και το δείκτη τιμών κατοικιών προς το κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα.

Ο πρώτος λόγος συγκρίνει την εξέλιξη του κόστους αγοράς κατοικίας έναντι του κόστους μίσθωσης του ακινήτου (profitability ratio).

Μείωση τιμών

Ο δείκτης αυτός ανήλθε σε υψηλό επίπεδο, στις 124,9 μονάδες το 2007, δηλαδή την χρονιά πριν από την κρίση, αποτυπώνοντας την μεγαλύτερη αύξηση των τιμών των κατοικιών έναντι των ενοικίων.

Έκτοτε, οι τιμές των κατοικιών μειώθηκαν σημαντικά, κατά 40,2% σωρευτικά την περίοδο 2007-2016, με αποτέλεσμα την σημαντική πτώση του λόγου τιμών προς ενοίκια.

Η εξέλιξη αυτή δείχνει την έντονη υποχώρηση της ζήτησης για αγορά κατοικιών που οδήγησε σε υπερβάλλουσα προσφορά.

Σχέση με διαθέσιμο εισόδημα

Αντίστοιχη πτωτική πορεία παρουσιάζει και ο δείκτης τιμών κατοικιών προς το κατά κεφαλήν διαθέσιμο εισόδημα, ο οποίος αντανακλά τη δυνατότητα αγοράς κατοικίας και εξυπηρέτησης του σχετικού δανεισμού (affordability ratio).

Στην περίοδο 2008-2016, η σωρευτική μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος ανήλθε στο 31,7%.

Ήταν, ωστόσο, μικρότερη έναντι της αντίστοιχης μείωσης των τιμών των κατοικιών, γεγονός που εξηγεί την πτωτική πορεία του εν λόγω δείκτη από το 2011 και μετά.

Ευκαιρίες στην αγορά

Το 2016, ο λόγος των τιμών των οικιστικών μονάδων ως προς τα ενοίκια, όπως και ο δείκτης τιμών ακινήτων προς διαθέσιμο εισόδημα, κινούνται αρκετά χαμηλότερα από τον μακροχρόνιο μέσο όρο (2000-2016: 103,8 μονάδες).

Το γεγονός αυτό σύμφωνα με την Alpha Bank καταδεικνύει τον βαθμό υποτίμησης των αξιών των κατοικιών στην εν λόγω χρονική περίοδο.

Αυτό σημαίνει ότι η αγορά είναι υποτιμημένη και θεωρητικά θα μπορούσαν να προκύψουν σημαντικές ευκαιρίες επενδύσεων στην αγορά κατοικίας.

Αργεί η ανάκαμψη

Ωστόσο, η Alpha Bank σημειώνει ότι η αγορά ακινήτων είναι δύσκολο να ανακάμψει άμεσα, και να επιστρέψει στο επίπεδο προ κρίσεως, καθώς μια σειρά παραγόντων εμποδίζουν την αύξηση της ζήτησης για αγορά κατοικίας.

Οι παράγοντες που προκάλεσαν τη μείωση στη ζήτηση οικιστικών μονάδων ήταν κυρίως οι εξής:

Πρώτον, η μεγάλη πτώση του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών, το οποίο από το 2010 εμφανίζει αρνητικό ρυθμό μεταβολής, ως αποτέλεσμα της πολιτικής εσωτερικής υποτίμησης για την ανάκτηση της ανταγωνιστικότητας και της προσπάθειας δημοσιονομικής προσαρμογής.

Παράλληλα, μειώθηκε η ζήτηση για στεγαστικά δάνεια, παρά την μείωση του μέσου επιτοκίου στεγαστικών δανείων.

Δεύτερον, η αύξηση της ανεργίας σε υψηλό επίπεδο σε συνδυασμό με την αύξηση των φορολογικών βαρών συμπίεσε περαιτέρω τα εισοδήματα των νοικοκυριών, με αποτέλεσμα το ποσοστό αποταμίευσης στο διαθέσιμο εισόδημα να παρουσιάσει έντονα πτωτικό ρυθμό -άνω του 10%- από το 2012 και εντεύθεν.

Τρίτον, η υπέρμετρη φορολόγηση ειδικά της ακίνητης περιουσίας, σε συνδυασμό με την αστάθεια του φορολογικού πλαισίου, επέδρασε επίσης καταλυτικά στην καθίζηση της αγοράς.

Οι επαναλαμβανόμενοι φόροι στην ακίνητη περιουσία ως ποσοστό στο ΑΕΠ στην Ελλάδα είναι οι τρίτοι υψηλότεροι στην Ευρώπη μετά τη Γαλλία και το Ηνωμένο Βασίλειο.

Η σχετικά χαμηλή φορολογία στην ακίνητη περιουσία πριν το 2010 συνέβαλε μεταπολεμικά στην διαμόρφωση ενός παραδοσιακά υψηλού ποσοστού ιδιοκατοίκησης στην χώρα, καθώς το ακίνητο θεωρούνταν μέσο αποθεματοποίησης του πλούτου σε περιβάλλον υψηλότερου πληθωρισμού.

Το ποσοστό αυτό βαίνει μειούμενο μετά το 2010, αν και διατηρείται ακόμη υψηλότερα του Ευρωπαϊκού μέσου όρου.