A- A+
Μόνο για αναπτυξιακούς σκοπούς η χρηματοδότηση ΜΜΕ μέσω του νέου ΕΣΠΑ
Ανατροπές στην κατανομή των κοινοτικών κονδυλίων της νέας προγραμματικής περιόδου 2014 – 2020 φέρνουν οι νέοι κανονισμοί που υιοθετεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στις επιδοτήσεις.

Σύμφωνα με τις έως τώρα διαβουλεύσεις μεταξύ της Ελληνικής Ένωσης Τραπεζών και του υπουργείου Ανάπτυξης, δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στα Risk Financing Loans, τα οποία χαρακτηρίζονται από:

- Την απαγόρευση της αναχρηματοδότησης των υφιστάμενων δανείων.

- Την προώθηση / διοχεύτηση των κεφαλαίων κίνησης, μόνο όταν πρόκειται να χρησιμοποιηθούν για αναπτυξιακό σκοπό.

- Την υιοθέτηση σταδιακών εκταμιεύσεων και σταδιακών απορροφήσεων.

Πλέον, δεν λαμβάνονται υπόψη οι συμβασιοποιήσεις που πραγματοποιούν τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα αλλά οι εκταμιεύσεις, με τα αδιάθετα ποσά να επιστρέφονται στη Κοινότητα.

Εφεξής, οι τράπεζες πρέπει να εντατικοποιήσουν τις εκταμιεύσεις ποσών, από τη στιγμή που σαν επιλέξιμες δαπάνες νοούνται οι τελευταίες (εκταμιεύσεις) και όχι οι συμβασιοποιήσεις.

Τέσσερα επιχειρησιακά προγράμματα

Σύμφωνα με την ελληνική πρόταση προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το νέο ΕΣΠΑ συνολικού ύψους 15 δισ. ευρώ, θα έχει τέσσερα εθνικά επιχειρησιακά προγράμματα:

  • Το πρώτο πρόγραμμα θα απορροφήσει το 25% του προϋπολογισμού του ΕΣΠΑ, με στόχο την ανταγωνιστικότητα και την επιχειρηματικότητα.
  • Το δεύτερο πρόγραμμα αφορά στον εκσυγχρονισμό του Δημοσίου και θα διατεθούν κονδύλια μόλις 3%.
  • Το τρίτο πρόγραμμα θα απορροφήσει το 24% των κονδυλίων αφορά στην επιχειρηματικότητα σε σχέση με το περιβάλλον και τις μεταφορές και θα καλυφθούν οι ανάγκες εξελισσόμενων έργων και νέων είτε για υποδομές είτε σε περιβαλλοντικά έργα με βάση τις διεθνείς υποχρεώσεις της χώρας.
  • Το τέταρτο πρόγραμμα αφορά την κατάρτιση και απασχόληση και λαμβάνει το 13% των πόρων.

Το 35% που υπολείπεται θα προωθηθεί στις περιφέρειες, ενώ σημειώνεται σε σχέση με τους στόχους, ότι διπλασιάζονται οι δαπάνες για την καινοτομία και δίνεται βάρος στην εξωστρέφεια της ελληνικής επιχειρηματικότητας.

Τομείς ενδιαφέροντος

Το νέο ΕΣΠΑ θα έχει πολύ συγκεκριμένο προσανατολισμό στους τομείς στους οποίους θα κατευθυνθεί. Όπως ανέφερε ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης, «μεταξύ του να δοθούν τα χρήματα σε ένα σουβλατζίδικο ή σε μια εξωστρεφή επιχείρηση, ξεκάθαρα προτιμούμε το δεύτερο».

Οι τομείς ενδιαφέροντος είναι όλες οι μορφές τουρισμού, τα logistics, η περιβαλλοντική βιομηχανία, ο τομέας της υγείας, η παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας, τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών και δημιουργικές βιομηχανίες, η ολοκλήρωση διευρωπαϊκού οδικού και σιδηροδρομικού δικτύου, το μετρό της Αθήνας και Θεσσαλονίκης, δράσεις για τη βιοποικιλότητα και τη φύση, έργα αεροδρομίων, διαχείριση αποβλήτων, δράσεις για την εκπαίδευση, την κατάρτιση, την απασχόληση.

Ιδιαίτερα για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής στόχος είναι οι ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης για νέους, γυναίκες, μακροχρόνια άνεργους, η μείωση της πρόωρης εγκατάλειψης του σχολείου, η τριτοβάθμια εκπαίδευση, σύστημα εγγυήσεων για τη νεολαία κλπ.

Τα νέα εργαλεία

Τα βασικότερα χαρακτηριστικά των εργαλείων που εμπίπτουν στη συγκεκριμένη κατηγορία και η οποία απολαμβάνει της καθολικής αποδοχής των ιθυνόντων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, είναι:

• Η παροχή εγγυήσεων για χαρτοφυλάκια νέων δανείων ή τιτλοποίησης χαρτοφυλακίων νέων ή υφιστάμενων δανείων, προκειμένου να αποκτήσουν οι τράπεζες μεγαλύτερη ρευστότητα, η οποία θα διοχετευθεί στην αγορά.

• Παροχή εγγυήσεων σε μία Loan by Loan basis, το ύψος των οποίων θα εγγυάται το ελληνικό Δημόσιο σε ποσοστό 80%, με cap rate 20-25% και θα ισχύει μόνο για νέα δάνεια.

• Η εγγύηση του 80% (Loan by Loan) δεν είναι δεδομένη ενώ και η διάρκειά τους δεν αναμένεται να είναι μεγαλύτερη από 5 έτη (maximum).

• Κατάργηση των γεωγραφικών περιορισμών.

Γενικοί κανόνες

Τα βασικότερα συμπεράσματα που συνάγονται από τις μέχρι στιγμής διαβουλεύσεις (σε επίπεδο εκπροσώπησης Κρατών – Μελών) για τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, συνοψίζονται ως εξής:

• Οι γεωγραφικοί περιορισμοί που ισχύουν σε σχέση με την περιφερειακή κατανομή των διαθέσιμων πόρων για τα ΜΧΤ (Μέσα Χρηματοπιστωτικής Τεχνικής) κατά την τρέχουσα περίοδο χρηματοδότησης (2007-2013), θα εξακολουθήσουν να ισχύουν και στην επόμενη προγραμματική περίοδο.

• Η αναχρηματοδότηση ή/και αναδιάρθρωση των ήδη χορηγηθέντων δανείων προς τις ΜμΕ δεν θα είναι εφικτή, κατόπιν αντιδράσεων που εκφράστηκαν στις σχετικές διαβουλεύσεις με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή από κράτη μέλη επί του συγκεκριμένου ζητήματος.

• Αυστηροποίηση του κανονισμού DeMinimis, καθώς ο ορισμός της προβληματικής επιχείρησης που προωθεί η Ευρωπαϊκή Ένωση αναμένεται να είναι πολύ πιο περιοριστικός, με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειοψηφία των ελληνικών επιχειρήσεων να τίθενται εκτός των ευεργετικών διατάξεων του Κανονισμού.

Η επιχειρηματολογία που προβάλλεται από την ίδια την Κομισιόν, εστιάζει στην έλευση/επίτευξη της ανάπτυξης μέσω μεγάλων στρατηγικών επενδύσεων και όχι μέσω μικροποσών της τάξεως των 200.000 ευρώ, με άμεση συνέπεια το αίτημα για αύξηση του ορίου DeMinimis (από τα 200.000 ευρώ για περίοδο τριών οικονομικών ετών στα 500.000 ευρώ), την οποία επιθυμούσε η Ομάδα Έργου με τον πλέον εμφατικό τρόπο, να μην έχει πιθανότητες υλοποίησης, βάσει του νέου, υπό έκδοση, σχετικού Κανονισμού. Αντίθετα, ο ως άνω περιορισμός επεκτείνεται και στην περίπτωση των ομίλων, γεγονός το οποίο εντείνει το πρόβλημα χρηματοδότησης των ΜμΕ.

• Η χρηματοδότηση του κεφαλαίου κίνησης την επόμενη προγραμματική περίοδο δεν είναι το ίδιο ευέλικτη με την τρέχουσα, καθώς προτείνεται μία σειρά από εργαλεία που έχουν ως στόχο την ανάπτυξη των επιχειρήσεων και όχι τη διατήρησή τους. Το κεφάλαιο κίνησης προβλέπεται να είναι επιλέξιμο μόνο για την ανάπτυξη επιχειρήσεων.

• Οι εκταμιεύσεις των πόρων θα γίνονται τμηματικά, ανάλογα με την πρόοδο υλοποίησης και απορρόφησης των ως άνω κονδυλίων.