Τις πρώτες ημέρες μετά την επιβολή των capital controls πριν από δύο χρόνια, αρκετοί δανειολήπτες προχώρησαν στην εξόφληση δανείων τους με χρήματα που είχαν «εγκλωβιστεί» στο τραπεζικό σύστημα.
Ο στόχος τους να απαλλαγούν από καταθέσεις που κινδύνευαν με «κούρεμα», όσο δεν ήταν γνωστό το σχήμα διάσωσης που εφαρμόστηκε μετά τα έκτακτα stress tests στα οποία συμμετείχαν οι τέσσερις συστημικές τράπεζες.
Με βάση τους αρχικούς περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων, η πρόωρη αποπληρωμή δανείου απαγορεύτηκε, λόγω προβλημάτων που υπήρχαν με την κάλυψη των στεγαστικών δανείων από ενέχυρα.
Πλέον, είναι δυνατή χωρίς κανένα περιορισμό η πρόωρη εξόφληση οποιουδήποτε δανείου.
Συμψηφισμός με τα χρέη
Μία τέτοια επιλογή, εάν τελικά οι καταθέτες συμμετάσχουν με τα χρήματά τους στην ανακεφαλαιοποίηση μίας τράπεζας, έχει νόημα μόνο εάν αυτά βρίσκονταν σε άλλο πιστωτικό ίδρυμα από αυτό που έχει χορηγήσει το δάνειο.
Πριν την επιβολή ενός «κουρέματος» δανειακά υπόλοιπα και καταθέσεις συμψηφίζονται και η ζημιά υπολογίζεται επί του εναπομείναντος ποσού.
Αρα αν οι καταθέσεις βρίσκονται αλλού, τότε κουρεύονται και το υπόλοιπο του δανείου παραμένει το ίδιο.
Το ...κυπριακό πάθημα
Δεν ήταν λίγοι οι καταθέτες που την πάτησαν στην Κύπρο, καθώς διατηρήσουν αποταμιεύσεις στη Λαϊκή Τράπεζα ή στην Τράπεζα Κύπρου και δάνεια σε διαφορετική τράπεζα και την ...πάτησαν.
Και κουρεύτηκαν οι καταθέσεις τους και το υπόλοιπο του δανείου τους παρέμεινε το ίδιο.
Αυτό δεν ισχύει εάν όλα τα προϊόντα βρίσκονται στον ίδιο τραπεζικό όμιλο.
Για παράδειγμα εάν κάποιος χρωστά σε μία τράπεζα 100.000 ευρώ και διατηρεί στο ίδιο πιστωτικό ίδρυμα 150.000 ευρώ, τότε το κούρεμα εφαρμόζεται επί της διαφοράς τους.
Δηλαδή εξοφλείται το δάνειο και τα υπόλοιπα 50.000 ευρώ «κουρεύονται».
Το κόστος προεξόφλησης
Η πρόωρη αποπληρωμή ενός στεγαστικού δανείου, μερική ή ολική, είναι δωρεάν, βάση νόμου, όταν το επιτόκιο είναι κυμαινόμενο.
Από την άλλη πλευρά, εάν το επιτόκιο είναι σταθερό, επιβάλλεται πέναλτι, το οποίο ωστόσο η τράπεζα πρέπει να τεκμηριώσει.
Να αποδείξει δηλαδή ότι της προκλήθηκε συγκεκριμένη ζημιά.
Μείωση της δόσης
Ένα σημαντικό κέρδος για όσους αποπληρώνουν πρόωρα το στεγαστικό τους δάνειο είναι ότι η μηνιαία δόση τους στη συνέχεια μειώνεται.
Κι αυτό διότι το κεφάλαιο μειώνεται, άρα και οι τόκοι. Οπότε το τελικό ποσό που πληρώνει κάθε μήνα ο δανειολήπτης είναι μικρότερο.
Για παράδειγμα, εάν κάποιος χρωστά στην τράπεζα 100.000 ευρώ, με επιτόκιο 2,5% και διάρκεια μέχρι τη λήξη του δανείου 15 έτη, η μηνιαία δόση ανέρχεται σε 667 ευρώ.
Εάν ο δανειολήπτης επιλέξει να προπληρώσει 20.000 ευρώ η δόση μειώνεται στα 533 ευρώ, ενώ εάν προπληρώσει τα 50.000 ευρώ πέφτει στα 333,5 ευρώ.