Η διατήρηση των αρνητικών επιτοκίων στην Ευρωζώνη για τόσα πολλά χρόνια έχει αρχίσει να δημιουργεί παρενέργειες στην αγορά των καταθέσεων.
Δηλαδή οι καταθέτες αντί να εισπράττουν τόκους όταν διατηρούν χρήματα σε τραπεζικούς λογαριασμούς, πληρώνουν την τράπεζα για να τους φυλάει τα χρήματα.
Ήδη στην Κύπρο έχουν αρχίσει να επιβάλλονται χρεώσεις σε μεγάλους (θεσμικούς) καταθέτες, αλλά όχι στη λιανική τραπεζική, που φτάνουν έως και 0,40% επί του εκάστοτε υπολοίπου σε ετησιοποιημένη βάση.
Αντίστοιχες κινήσεις έχουν καταγραφεί και στην Ιρλανδία από το 2016. Για παράδειγμα η μεγαλύτερη τράπεζα της χώρας, η Bank of Ireland, χρέωνε έως σήμερα τους συνταξιοδοτικούς φορείς με αρνητικό επιτόκιο.
Πληρώνουν 6,50 ευρώ ανά 1.000 ευρώ κατάθεσης
Πριν λίγες ημέρες όμως προχώρησε σε νέα μείωση του επιτοκίου, το οποίο φθάνει στο -0,65%.
Δηλαδή για κάθε 1.000 ευρώ κατάθεσης, εισπράττει από τον καταθέτη τόκους ύψους 6,50 ευρώ.
Το κόστος αυτό αφορά τις επενδυτικές εταιρείες και τους συνταξιοδοτικούς φορείς που διατηρούν ρευστότητα στην τράπεζα.
Δηλαδή επηρεάζει άμεσα την περιουσία των ασφαλιστικών Ταμείων της χώρας, άρα και τους συνταξιούχους.
Από την πλευρά της, η Ulster Bank είχε προχωρήσει νωρίτερα μέσα στο 2020 στην επιβολή αρνητικών επιτοκίων σε επιχειρήσεις με καταθέσεις άνω του 1 εκατ. ευρώ.
Η κατάσταση στην Ελλάδα
Στην Ελλάδα ακόμη δεν έχουν επιβληθεί αρνητικά επιτόκια, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αποκλείεσει κάτι τέτοιο, με δεδομένο ότι η πολιτική αυτή αναμένεται να διατηρηθεί για πολλά χρόνια από την ΕΚΤ.
Οι τράπεζες προχωρούν συνεχώς τα τελευταία 5 έτη σε περικοπές των επιτοκίων σε μεγάλους και μικρούς πελάτες.
Στη λιανική τραπεζική το μέσο επιτόκιο στους λογαριασμούς πρώτης ζήτησης (ταμιευτήριο, τρεχούμενοι) διαμορφώνεται σε 0,05%, ενώ στις προθεσμιακές καταθέσεις σε 0,26% (στοιχεία Ιουνίου).
Ωστόσο, έκτοτε έχουν γίνει νέες περικοπές στα επιτόκια, ενώ έχει προαναγγελθεί νέος γύρος μειώσεών τους από το Σεπτέμβριο.
Στόχος είναι το μέσο επιτόκιο να φθάσει στο 0% στους ανοιχτούς λογαριασμούς και να μην ξεπερνά το 0,10% τους επόμενους μήνες στους λογαριασμούς προθεσμίας.
Ως προς τις μεγάλες επιχειρήσεις και τους θεσμικούς καταθέτες, δεν αποκλείεται να δούμε και αρνητικά επιτόκια.