Με αυτόν τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα ακόμη και σε μικρά «πορτοφόλια» να αποκτήσουν πρόσβαση σε εργαλεία επενδύσεων που ως πριν από λίγα χρόνια απευθύνονταν μόνο σε πελάτες του private banking.

Σε κάθε περίπτωση, οι νέες εκδόσεις είναι σαφώς πιο ελκυστικές σε σχέση με το πρόσφατο παρελθόν, καθώς προσπαθούν να ανταγωνιστούν τις προθεσμιακές καταθέσεις, οι αποδόσεις των οποίων έχουν πάρει εκ νέου την ανιούσα.

Σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, τα προγράμματα με εγγύηση στο αρχικό κεφάλαιο απευθύνονται κατά κύριο λόγο σε επενδυτές οι οποίοι δεν θέλουν να αναλάβουν ρίσκο, και ως εκ τούτου η ζήτησή τους είναι λογικό να μειώνεται όταν αυξάνονται οι αποδόσεις των λογαριασμών με εξασφαλισμένη την τελική απόδοση, όπως είναι οι καταθέσεις προσυμφωνημένης διάρκειας.

Η παράμετρος αυτή λαμβάνεται σοβαρά υπόψη, ιδιαίτερα στη σημερινή συγκυρία, κατά τη διαδικασία δημιουργίας ενός επενδυτικού προϊόντος από τα αρμόδια τμήματα των τραπεζών, τα οποία έχουν προχωρήσει σε σημαντική βελτίωση των όρων των προγραμμάτων μηδενικού ρίσκου και σε ταυτόχρονη διεύρυνση των επιλογών των πελατών τους σε σχέση με τις αξίες στις οποίες μπορούν να τοποθετηθούν.

Η «μετάλλαξη» των επενδύσεων

Σημειωτέον ότι η μετεξέλιξη των προϊόντων εγγυημένου κεφαλαίου τα τελευταία δέκα χρόνια που διατίθενται στην ελληνική αγορά είναι εντυπωσιακή.

Οταν πρωτοεμφανίστηκαν οι επενδυτές είχαν περιορισμένες επιλογές. Συγκεκριμένα μπορούσαν να στοιχηματίσουν στην άνοδο, στην πτώση ενός δείκτη ή στη διατήρησή του εντός δύο συγκεκριμένων ορίων.

Η απόδοση ήταν είτε προκαθορισμένη, εφόσον η πρόβλεψη επαληθευόταν, είτε ανάλογη της απόδοσης του συνδεδεμένου με το προϊόν δείκτη αναφοράς.

Ωστόσο χρόνο με τον χρόνο οι τράπεζες, με πρωταγωνίστριες τις ξένες, άρχισαν να αντλούν έτοιμα προϊόντα από το εξωτερικό, εμπλουτίζοντας με αυτόν τον τρόπο τα προγράμματά τους με νέα πιο «μοντέρνα» στοιχήματα.

Τα νέα χαρακτηριστικά που προστέθηκαν στην υπό εξέταση μορφή επένδυσης αφορούν τόσο τις αξίες αναφοράς, από την πορεία των οποίων εξαρτάται η επιτυχία ενός προϊόντος, όσο και τους τρόπους υπολογισμού της απόδοσης.

Το πιο σημαντικό από όλα είναι ότι μέσα από ορισμένα προϊόντα μπορεί να επιτευχθεί σημαντική γεωγραφική ή κλαδική διασπορά του επενδυόμενου κεφαλαίου, καθώς η τελική απόδοση της επένδυσης μπορεί να εξαρτάται από την πορεία όχι ενός αλλά πολλών δεικτών ή μετοχών από διαφορετικές χώρες.

Με αυτόν τον τρόπο οι έλληνες επενδυτές μπορούν να ποντάρουν με ασφάλεια στα ξένα χρηματιστήρια με πολύ χαμηλό αρχικό κεφάλαιο, το οποίο μπορεί να ξεκινά ακόμη και από τα 3.000 ευρώ.

Τα ειδικά χαρακτηριστικά

Τα νέα χαρακτηριστικά των προϊόντων εγγυημένου κεφαλαίου συνοψίζονται στα εξής:

* Καλάθια μετοχών: Δίνεται η δυνατότητα στους επενδυτές να τοποθετηθούν σε καλάθια που περιλαμβάνουν μετοχές διαφορετικών κλάδων και χρηματιστηρίων από ολόκληρο τον κόσμο.

Με τον τρόπο αυτόν επιτυγχάνεται σημαντική γεωγραφική και κλαδική διασπορά, μειώνοντας τον συνολικό κίνδυνο για τον κάτοχο ενός τίτλου εγγυημένου κεφαλαίου.

Από την άλλη, έχουν δημιουργηθεί προϊόντα, τα οποία προσφέρουν απόδοση που είναι συνδεδεμένη ταυτόχρονα, π.χ., με τέσσερα νομίσματα και με την τιμή ενός εμπορεύματος. Πρόκειται για στοιχήματα που απευθύνονται σε πιο «προχωρημένους» επενδυτές.

* Διάρκεια προϊόντος: Τους τελευταίους μήνες το κύριο χαρακτηριστικό των προϊόντων εγγυημένου κεφαλαίου αποτελεί η μεγάλη διάρκειά τους, η οποία μπορεί να ξεπεράσει ακόμη και τα τέσσερα έτη.

Η ανταμοιβή των επενδυτών που θα κλείσουν για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα τα χρήματά τους είναι ο ευνοϊκότερος για αυτούς τρόπος υπολογισμού της απόδοσης (π.χ., υψηλότερο ποσοστό συμμετοχής στα κέρδη ενός δείκτη) και η καταβολή ελάχιστης εγγυημένης απόδοσης ανεξάρτητα από την πορεία του προϊόντος.

* Νόμισμα κατάθεσης: Δίνεται στους επενδυτές η δυνατότητα να επιλέξουν το νόμισμα στο οποίο θα επενδύσουν.

Ετσι ο πελάτης κατ΄ επιλογή του μπορεί να εκτεθεί στις συναλλαγματικές διακυμάνσεις, ώστε να επιτύχει υψηλότερη απόδοση στη λήξη του προγράμματος. Επομένως κάποιος που εκτιμά ότι το αμερικανικό νόμισμα θα συνεχίσει να ενισχύεται έναντι του ευρώ, μπορεί να επενδύσει σε ένα προϊόν με δολάρια.

* Καταβολή των τόκων: Σε ορισμένα προϊόντα των οποίων η διάρκεια είναι μεγάλη, παρέχεται η δυνατότητα καταβολής των τόκων ανά τακτά χρονικά διαστήματα, όπως είναι π.χ. η ετήσια επέτειός τους.

Με αυτόν τον τρόπο ο αποταμιευτής εξασφαλίζει ένα εισόδημα, εφόσον το στοίχημά του κερδιθεί, παράμετρος ιδιαίτερα κρίσιμη όταν το πρόγραμμα έχει χρονική ισχύ μεγαλύτερη των τριών ετών.

Εξάλλου σε άλλα προγράμματα δίνεται η δυνατότητα ρευστοποίησης της επένδυσης σε συγκεκριμένα διαστήματα χωρίς ποινές, υπό κάποιες προϋποθέσεις.

Πώς υπολογίζεται η απόδοση

Καινοτομίες έχουν εισαχθεί και στον τρόπο υπολογισμού της τελικής απόδοσης. Ως πριν από λίγο καιρό οι τόκοι στη λήξη ενός προϊόντος υπολογίζονταν μόνο με δύο τρόπους. Συγκεκριμένα:

* Απόδοση ανάλογη της μεταβολής ενός δείκτη: O επενδυτής συμμετέχει ως και 100% στην άνοδο ή στην πτώση του δείκτη αναφοράς.

Π.χ., αν ο επενδυτής συμμετέχει σε ποσοστό 50% στην άνοδο ενός δείκτη και ο τελευταίος αυξηθεί κατά 10%, θα λάβει απόδοση 5%.

Η σύγκριση για τον υπολογισμό των τόκων μπορεί να γίνει είτε μεταξύ της αρχικής και της τελικής τιμής είτε μεταξύ της αρχικής και της μέσης τιμής του δείκτη αναφοράς κατά τη διάρκεια ζωής του προϊόντος.

* Μέθοδος μέγιστης απόδοσης: Πρόκειται στην ουσία για ένα στοίχημα. Ο επενδυτής λαμβάνει μια προκαθορισμένη απόδοση αν προβλέψει σωστά τη μεταβολή ενός δείκτη.

Η ποικιλία στα προϊόντα της συγκεκριμένης κατηγορίας είναι ιδιαίτερα μεγάλη, ενώ η διάρκειά τους στην πλειονότητα των περιπτώσεων δεν ξεπερνά τους 12 μήνες.