Υπενθυμίζεται ότι η μαζική μετακίνηση καταθέσεων σε λογαριασμούς προθεσμίας είχε συντελεστεί στο πρώτο μισό της περασμένης χρονιάς.

Είχαν προηγηθιεί σημαντικές αυξήσεις στα επιτόκια των προϊόντων της κατηγορίας και το λανσάρισμα νέων προνομιακών προγραμμάτων από τις τράπεζες, μετά την εκκίνηση της διαδικασίας αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ.

Άνοδος και πτώση

Ως αποτέλεσμα, τα υπόλοιπα σε προθεσμιακές καταθέσεις από το χαμηλό των 23 δισ. ευρώ στα τέλη του 2022 βρέθηκαν τον Ιούνιο του 2023 στα 33 δισ. ευρώ.

Έκτοτε η άνοδός τους ήταν πιο ήπια, ενώ από τον περασμένο Δεκέμβριο το ενδιαφέρον για νέες τοποθετήσεις είναι ουσιαστικά ανύπαρκτο.

Ως αποτέλεσμα, τους πρώτους τέσσερις μήνες της εφετινής χρονιάς, οι καθαρές εισροές σε προϊόντα προσυμφωνημένης διάρκειας ανήλθαν σε μόλις 234 εκατ. ευρώ έναντι 7,3 δισ. ευρώ την αντίστοιχη περίοδο του 2023!

Πρόκειται για μία πτώση στις καθαρές εισροές σε προθεσμιακές καταθέσεις της τάξης του 96%. Σύμφωνα με πληροφορίες, ανάλογες ήταν οι τάσεις τόσο το Μάιο, όσο και τον Ιούνιο έως τώρα.

Από τις τράπεζες μάλιστα δεν βλέπουν πλέον άλλα περιθώρια ουσιαστικής ανόδου των μεγεθών, ενώ δεν αποκλείουν σύντομα να ξεκινήσει η σταδιακή υποχώρησή τους.

Πού πάνε τα λεφτά

Δύο είναι οι κύριες κατευθύνσεις των χρημάτων που εγκαταλείπουν σήμερα τις προθεσμιακές καταθέσεις.

Πρόκειται γαι επενδυτικά προϊόντα που δύναται να προσφέρουν υψηλότερες σίγουρες ή κατ΄ εκτίμηση αποδόσεις από τα κλασικά τραπεζικά προγράμματα.

Συγκεκριμένα:

1. Έντοκα γραμμάτια

Οι κρατικοί τίτλοι έχουν δύο βασικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τους λογαριασμούς προθεσμίας.

Πρώτον, οι αποδόσεις τους είναι κατά κανόνα υψηλότερες. Μέχρι πριν λίγους μήνες, το ετησιοποιημένο όφελος που προσέφεραν κινούνταν στην περιοχή του 3,8% για έως και 12 μήνες.

Μετά την αποκλιμάκωση των δεικτών euibor έχει υποχωρήσει στη ζώνη του 3% - 3,50% ανάλογα με το έντοκο γραμμάτιο που θα επιλεγεί.

Και πάλι όμως υπερτερούν σημαντικά των προθεσμιακών καταθέσεων.

Δεύτερον, το ελάχιστο ποσό για την αγορά τους μπορεί να είναι χαμηλότερο ακόμη και από τις 5.000 ευρώ, σε αντίθεση με τις περισσότερες προθεσμιακές καταθέσεις που έχουν όριο εισόδου τις 20.000 ευρώ.

Εκτιμάται ότι μόνο πέρυσι περισσότερα από 1,3 δισ. ευρώ καταθέσεων μετατράπηκαν σε έντοκα γραμμάτια, ενώ ισχυρή παραμένει η ζήτηση και την εφετινή χρονιά.

Βασικός λόγος είναι οι υψηλές αποδόσεις που προσφέρουν. Με βάση τις συναλλαγές που έγιναν στη δευτερογενή αγορά τη Δευτέρα 17/6, ανέρχονταν στα ακόλουθα επίπεδα:

2. Ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια

Η δεύτερη μεγάλη εναλλακτική κατηγορία επενδυτικών προϊόντων που έχει κερδίσει τους καταθέτες τους τελευταίους μήνες είναι τα νέου τύπου ομολογιακά αμοιβαία κεφάλαια.

Είναι χαρακτηριστικό ότι εφέτος μέχρι στιγμής οι καθαρές εισροές σε αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε ομόλογα προσεγγίζουν τα 2,5 δισ. ευρώ, ενώ σε όλο το 2023 είχαν φτάσει τα 3 δισ. ευρώ.

Δηλαδή εφέτος πάμε για διπλασιασμό των τοποθετήσεων αυτών, αν συνεχιστούν οι ίδιοι ρυθμοί.

Γιατί όμως είναι τόσο ελκυστικά αυτά τα προγράμματα; Κατ΄ αρχήν θα πρέπει να πούμε ότι προσομοιάζουν με τις προθεσμιακές καταθέσεις, διότι έχουν συγκεκριμένη διάρκεια ζωής.

Μπορεί να είναι 2, 3, 4 ή 5 ετών. Διατίθενται σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους από τις τράπεζες, μετά το πέρας των οποίων δεν είναι δυνατή η απόκτηση μεριδίων τους.

Οι αποδόσεις που υπόσχονται κατ΄ έτος κυμαίνονται από 2% έως 3% ανάλογα με το προϊόν. Έτσι, ο επενδυτής κερδίζει ένα υψηλό επιτόκιο από τα χρήματά του και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από τις διαθέσιμες προθεσμιακές καταθέσεις.

Τα αμοιβαία κεφάλαια που επενδύουν σε ομόλογα σπεύδουν να εκμεταλλευτούν τις υψηλές αποδόσεις τους, στο τρέχον περιβάλλον νομισματικής πολιτικής στη ζώνη του ευρώ.

Μέχρι η ΕΚΤ να μειώσει αισθητά τους παρεμβατικούς της δείκτες, δεν αναμένεται να υποχωρήσουν.

Τι κάνουν λοιπόν οι διαχειριστές τους; Αγοράζουν για λογαριασμό των μεριδιούχων ομολογιακούς τίτλους με λήξη ίδια ή περίπου ίδια με το χρόνο ζωής του εκάστοτε αμοιβαίου κεφαλαίου.

Έτσι, μπορούν να υπολογίσουν με αρκετά μεγάλη ακρίβεια, πόσους τόκους θα εισπράξουν αυτό το διάστημα.

Φυσικά, ρίσκο υπάρχει για το αρχικό κεφάλαιο της επένδυσης, ενώ δεν είναι διασφαλισμένη ούτε η τελική απόδοση.

Ωστόσο, για να υπάρξουν απώλειες ή να μην επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για το κέρδος που θα πετύχουν τα αμοιβαία κεφάλαια, θα πρέπει να προκύψουν τα επόμενα χρόνια πολλαπλές πτωχεύσεις των εκδοτών που επιλέγουν οι διαχειριστές τους.

Τα διαθέσιμα προγράμματα

Αυτήν τη στιγμή, τρεις τράπεζες διαθέτουν προϊόντα με αυτά τα χαρακρηριστικά. Πρόκειται για τα εξής:

- Eurobank

Προϊόν: (LF) Target Maturity III Bond Fund

Περίοδος διάθεσης: Έως τις 6 Σεπτεμβρίου 2024

Ημερομηνία λήξης Α/Κ: 7 Σεπτεμβρίου 2026

Πού επενδύει: Σε ομόλογα με υπολειπόμενη χρονική διάρκεια έως την ημερομηνία λήξης του, δηλαδή έως 07.09.2026. Το μεγαλύτερο μέρος του χαρτοφυλακίου του θα αποτελείται από εταιρικά ομόλογα, ενώ ένα ποσοστό από 30% - 50% θα επενδύεται σε εγχώριους τίτλους.

Επενδυτικός σκοπός: Να διακρατήσει τα ομόλογα μέχρι τη λήξη τους (buy and hold), έτσι ώστε να διασφαλίσει το κεφάλαιο μέσα από την αποπληρωμή των ομολόγων στη λήξη τους.

Εκτιμώμενη απόδοση: 4.4% - 4,8% στη διετία / Μέση απόδοση 2.2% - 2,4% κατ΄ έτος

Κόστος αν διακρατήσετε την επένδυση ως τη λήξη: 0,10% προμήθεια συμμετοχής, 1% αμοιβή διαχείρισης κατ΄ έτος

- Εθνική Τράπεζα

Προϊόν: ΔΗΛΟΣ EXTRA INCOME V 24months - Ομολογιακό

Περίοδος διάθεσης: Έως τις 18 Ιουλίου 2024

Ημερομηνία λήξης Α/Κ: 17 Ιουλίου 2026

Πού επενδύει: Κυρίως σε επιλεγμένους εταιρικούς και κυβερνητικούς ομολογιακούς τίτλους βραχυπρόθεσμης ή/και μεσοπρόθεσμης διάρκειας με μέση ληκτότητα μέχρι 2 έτη που δύνανται να διαπραγματεύονται στην Ελλάδα ή/και σε οργανωμένες αγορές του εξωτερικού.

Επενδυτικός σκοπός: Η ομάδα διαχείρισης επιδιώκει να «κλειδώσει» την μελλοντική αξία του χαρτοφυλακίου κατά την ημερομηνία λήξης ανεξάρτητα από τις κινήσεις των επιτοκίων.

Εκτιμώμενη απόδοση: 4% - 4,5% στη διετία / Μέση απόδοση 2% - 2,25% κατ΄ έτος

Κόστος αν διακρατήσετε την επένδυση ως τη λήξη: 0,30% προμήθεια συμμετοχής, 1,54% της αξίας της επένδυσης κατ΄ έτος

- Τράπεζα Πειραιώς

Προϊόν: Πειραιώς Α/Κ Εισοδήματος 2026 (II) Ευρωπαϊκό Ομολογιακό

Περίοδος διάθεσης: Έως τις 28 Ιουνίου 2024

Ημερομηνία λήξης Α/Κ: 30 Ιουνίου 2026

Πού επενδύει: Κυρίως σε ομόλογα ανεξαρτήτως πιστοληπτικής διαβάθμισης σε ευρώ, που έχουν εκδοθεί από εταιρίες ή/και από  κράτη της ΕΕ (συμπεριλαμβανομένων ΕΓΕΔ – treasury bills) ή/και δημόσιους διεθνείς οργανισμούς στους οποίους συμμετέχουν ένα ή περισσότερα κράτη – μέλη της ΕΕ

Επενδυτικός σκοπός: Η αύξηση της αξίας των επενδύσεών του, κυρίως από εισόδημα όσο και από υπεραξία, μέσω των τοποθετήσεων κυρίως σε ένα διαφοροποιημένο χαρτοφυλάκιο χρεωστικών τίτλων σε ευρώ

Εκτιμώμενη απόδοση: 4% - 4,4% στη διετία / Μέση απόδοση 2% - 2,2% κατ΄ έτος

Κόστος αν διακρατήσετε την επένδυση ως τη λήξη: 0,10% προμήθεια συμμετοχής, 1,6% της αξίας της επένδυσης κατ΄ έτος