Το θέμα ετέθη επιτακτικά από την τρόικα η οποία ζήτησε οι ρυθμίσεις να συμπεριληφθούν στο νομοσχέδιο "σκούπα" που θα πρέπει να ψηφιστεί ως τις 13 Μαίου προκειμένου να απελευθερωθεί η δόση των 2,8 σύν 6 δισ. ευρώ από το πακέτο βοήθειας που συμφωνήθηκε τον περασμένο Δεκέμβριο.

Ετσι το θέμα μεταφέρεται στη Βουλή, η οποία θα κρίνει τελικώς αν τα μικρά εμπορικά καταστήματα θα είναι ανοικτά - προαιρετικά - 52 Κυριακές τον χρόνο και θα νομοθετήσει τους νέους κανόνες λειτουργίας της αγοράς.

Επιχειρήματα υπέρ της απελευθέρωσης

Το υπουργείο Ανάπτυξης θέλει σύντομα να γίνει νόμος του κράτους η απελευθέρωση του ωραρίου λειτουργίας της αγοράς. Τα επιχειρήματα υπέρ της ρύθμισης είναι τα ακόλουθα:

1. Εναρμονίζεται η χώρα με τα ισχύοντα στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Τα στοιχεία δείχνουν ότι είμαστε η χώρα με τους περισσότερους περιορισμούς στον τομέα αυτό. Στην Ιταλία της κρίσης δεν υπάρχει κανένας περιορισμός τις Κυριακές. Το ίδιο και στη Σουηδία, τη Κροατία, τη Τσεχία, την Εσθονία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, τη Πολωνία, τη Ρουμανία, τη Σλοβενία τη Σλοβακία και τη Φιλανδία.

Στη Μεγάλη Βρετανία και την Ουαλία τα μικρά μαγαζιά λειτουργούν ελεύθερα με τα μεγαλύτερα των 280 τμ να είναι ανοικτά για έξι συνεχόμενες ώρες. Στην Πορτογαλία και την Ισπανία ο δήμαρχος αποφασίζει ενώ στην Ισπανία μπορούν σε όλη την επικράτεια να λειτουργούν 8 Κυριακές το χρόνο. Στην Ολλανδία τα καταστήματα μένουν ανοικτά 12 Κυριακές, στη Δανία 30 Κυριακές, στο Λουξεμβούργο όλες τις Κυριακές μέχρι τις 13:00.

2. Ενισχύουμε το τουριστικό προϊόν μας

Στη χώρα μας το 20% περίπου του ΑΕΠ παράγεται από τον Τουρισμό. Οι τουρίστες που επισκέπτονται τη χώρα μας, παραμένουν τουρίστες και τις Κυριακές. Με το άνοιγμα των καταστημάτων τους δίνουμε τη δυνατότητα να κυκλοφορήσουν και να ψωνίσουν περισσότερες μέρες και ώρες.

3. Ενισχύουμε την απασχόληση και δημιουργούμε το πλαίσιο για νέες θέσεις εργασίας.

Η διεθνής και η εγχώρια εμπειρία αποδεικνύουν ότι η απελευθέρωση του ωραρίου έχει θετικές επιπτώσεις στο λιανικό εμπόριο. Η προηγούμενη απελευθέρωση που έγινε στη χώρα μας με τον Ν 3377/2005 και αφορούσε την επέκταση του ωραρίου μέχρι το απόγευμα του Σαββάτου, είχε ευεργετικές επιδράσεις στον κύκλο εργασιών (τζίρο) του λιανικού εμπορίου.

Ο Γενικός Δείκτης Λιανικού Εμπορίου (ΓΔΛΕ) (εξαιρουμένων των καυσίμων-λιπαντικών) του δωδεκαμήνου που ακολούθησε την απελευθέρωση (Αυγ.2005-Αυγ.2006) αυξήθηκε κατά 13,45%, ενώ κατά το προηγούμενο δωδεκάμηνο (Αυγ.2004-Αυγ.2005), που (σημειωτέον) ήταν και χρονιά Ολυμπιακών Αγώνων, είχε αυξηθεί κατά 7,22%. Άρα υπήρξε περαιτέρω αύξηση της τάξεως του 6,23%.

Όσον αφορά ξένες μελέτες το κύριο συμπέρασμά τους είναι ότι η απελευθέρωση της λειτουργίας των μικρών καταστημάτων έχει ευεργετικές συνέπειες στην απασχόληση, την ευημερία των καταναλωτών, τις τιμές και την ανάπτυξη. Αρνητικά αποτελέσματα για το μερίδιο των μικρών καταστημάτων παρουσιάζονται μόνο στις μελέτες που εξετάζεται το σενάριο της απελευθερώσεων τόσο των μικρών όσο και των μεγάλων καταστημάτων: περίπτωση που εκφεύγει της κυβερνητικής προτάσεως.

4. Ζωντανεύουμε τα κέντρα των πόλεων.

Δίνουμε τη δυνατότητα τα κέντρα των πόλεων να αποκτήσουν χρώμα και κίνηση και τις Κυριακές. Φανταστείτε τα μαγαζιά στο Μοναστηράκι κλειστά τις Κυριακές.

5. Ενισχύουμε τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις

Παρέχουμε τη δυνατότητα στις μικρές επιχειρήσεις να δουλέψουν μία μέρα την εβδομάδα χωρίς τον ανταγωνισμό των πολυκαταστημάτων και των Mall έτσι ώστε να εκμεταλλευτούν τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα: ευελιξία, γνώση των ιδιαιτεροτήτων των τοπικών αγορών, κλπ

Τι απαντά στους εμπόρους

Σε σχέση με τα επιχειρήματα του εμπορικού κόσμου που στην πλειονότητά του είναι κατά του μέτρου, το υπουργείο απαντά ως εξής:

• Η απελευθέρωση θα οδηγήσει σε εργασιακό μεσαίωνα

Απ. Δεν αλλάζει σε τίποτα το καθεστώς των εργαζομένων και τα ωράριά τους. Μία ενδεχόμενη αύξηση του τζίρου και του ωραρίου των καταστημάτων θα δημιουργήσει ανάγκες για νέες θέσεις εργασίας και θα οδηγήσει σταδιακά σε αύξηση την απασχόλησης.

• Τα μικρά μαγαζιά θα αναγκαστούν να κλείσουν καθώς δεν θα μπορέσουν να αντέξουν το κόστος λειτουργίας

Απ. Το μέτρο είναι προαιρετικό. Δεν αναγκάζει κανείς κανέναν να λειτουργήσει και τις Κυριακές. Όσες αγορές και επαγγελματίες, από την πράξη δουν ότι είναι ασύμφορη η λειτουργία τους μπορούν να επιστρέψουν στο προηγούμενο καθεστώς. Απλά δίνεται η δυνατότητα σε όσους θέλουν να δουλέψουν περισσότερο, ελεύθερα να το κάνουν.

• Σε καιρό ύφεσης δεν λείπουν οι ώρες, αλλά το εισόδημα για κατανάλωση

Απ. Είναι αλήθεια ότι η χώρα μας περνάει δύσκολες στιγμές. Αλήθεια είναι επίσης ότι το επιχείρημα της μειωμένης αγοραστικής δύναμης παρουσιάζονταν πάντα από τους πολέμιους του μέτρου, ακόμα και στις καλές εποχές. Στην ύφεση όμως δεν απαντάμε με κλειστές αγορές. Στην γειτονική μας Ιταλία ακολουθούν την ίδια συνταγή, σε όλη την υπόλοιπη Ευρώπη το καθεστώς είναι περισσότερο έως εντελώς απελευθερωμένο και έχουν πετύχει να αυξήσουν την απασχόληση και τον τζίρο. Δεν έχουμε την πολυτέλεια εμείς να μείνουμε στο δικό μας κόσμο.

• Η λειτουργία των μαγαζιών εφτά ημέρες την εβδομάδα είναι ανέφικτη και εξοντωτική για τους επιχειρηματίες.

Απ. Δίνεται η δυνατότητα σε όσα μαγαζιά λειτουργήσουν τις Κυριακές, τη Δευτέρα το πρωί να είναι κλειστά.

• Θα αλλάξει η καθημερινότητα και η ζωή χιλιάδων ανθρώπων.

Απ. Τα τελευταία χρόνια χιλιάδες άνθρωποι και μαγαζιά δουλεύουν και τις Κυριακές. Μίνι μάρκετ, περίπτερα, μαγαζιά της γειτονιάς, ανθοπωλεία, καφετέριες, ζαχαροπλαστεία, καταστήματα ποτών και ξηρών καρπών κλπ. Φανταστείτε τις Κυριακές με τα μαγαζιά αυτά κλειστά. Η ίδια η ζωή έχει δώσει τις απαντήσεις της.

• Το άνοιγμα των καταστημάτων και τις Κυριακές θα εμποδίσει τον κόσμο να ασκήσει τα θρησκευτικά του καθήκοντα.

Απ. Δεν ισχύει κάτι τέτοιο. Το προαιρετικό άνοιγμα των καταστημάτων αφορά από τις 10:00 και μετά.