Σημαντική άνοδο της τάξης του 20% σημείωσαν πέρυσι οι νέες δανειακές συμβάσεις στη στεγαστική πίστη, με τους περισσότερους δανειολήπτες να επιλέγουν σταθερό επιτόκιο.
Πρόκειται για μία εξέλιξη που αναμφίβολα συνδέεται με τον πρώτο κύκλο του προγράμματος «Σπίτι Μου», ο οποίος έδωσε τη δυνατότητα σε χιλιάδες δικαιούχους να λάβουν άτοκη χρηματοδότηση κατά 75% ή 100%.
Ενόψει μάλιστα της ενεργοποίησης του δεύτερου κύκλου της δράσης σε λίγες ημέρες από σήμερα, οι τράπεζες εκτιμούν ότι και το 2025 θα είναι μία ακόμη χρονιά αύξησης του αριθμού των αιτημάτων.
Τι δείχνουν τα στοιχεία
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η Τράπεζα της Ελλάδος, κατά την περίοδο Ιανουαρίου - Νοεμβρίου 2024, υπογράφηκαν συμβάσεις ύψους 1,25 δισ. ευρώ.
Σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο η άνοδος των μεγεθών έφτασε τα 202 εκατ. ευρώ ή το 19,18%.
Από τις συμβάσεις αυτές στις περίπου 7 στις 10 οι δανειολήπτες επέλεξαν σταθερό επιτόκιο και οι υπόλοιποι κυμαινόμενο.
Εκτιμάται ότι τα περισσότερα νέα δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου αφορούσαν σε δικαιούχους του προγράμματος «Σπίτι Μου».
Κι αυτό διότι με τα σταθερά επιτόκια 3ετίας στο 3% ή και χαμηλότερα, δεν βγάζει και τόσο νόημα η προτίμηση στο κυμαινόμενο επιτόκιο.
Μέσω της επιδότησης ωστόσο από το κράτος, η τελική επιβάρυνση για το δανειολήπτη ήταν τελικά χαμηλότερη του 2%, ενώ υπήρχε και η προοπτική αποκλιμάκωσης των δεικτών euribor στον ορίζοντα, που επιβεβαιώθηκε.
Υποχώρηση επιτοκίων
Ένα άλλο ενδιαφέρον στοιχείο από τα στατιστικά που δημοσίευσε η Τράπεζα της Ελλάδος είναι το συνεχώς μειούμενο τους τελευταίους μήνες μέσο επιτόκιο στα νέα δάνεια.
Είναι μία εξέλιξη ευθέως συνδεδεμένη με την υποχώρηση των διατραπεζικών δεικτών euribor, αλλά και με την προς τα κάτω αναπροσαρμογή των περιθώριων κέρδους από τις τράπεζες.
Αναλυτικότερα, από το καλοκαίρι του 2022 έως και τον περυσινό Νοέμβριο η πορεία του κόστους δανεισμού ήταν η εξής:
- Κυμαινόμενο επιτόκιο
Μέχρι και το καλοκαίρι του 2022 το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο στα νέα στεγαστικά δάνεια διαμορφωνόταν μεταξύ 2,3% - 2,6%.
Ήταν η εποχή που οι δείκτες euribor κινούνται σε αρνητικό έδαφος και οι δανειολήπτες ουσιαστικά πλήρωναν τόκους με βάση το spread των τραπεζών.
Μόλις η ΕΚΤ ξεκίνησε, αρχής γενομένης από τον Ιούλιο του 2022 τις αυξήσεις στους δείκτες της, τα κυμαινόμενα επιτόκια πήραν την ανιούσα.
Έτσι, πολύ σύντομα, τον Ιούνιο του 2023, το μέσο κυμαινόμενο επιτόκιο στα νέα στεγαστικά δάνεια βρέθηκε μέχρι και την περιοχή του 4% και στη συνέχεια όταν οι δείκτες της ΕΚΤ έπιασαν ταβάνι, διαμορφώθηκε σε επίπεδα υψηλότερα του 5%.
Το Νοέμβριο οι νέες δανειοδοτήσεις δόθηκαν με επιτόκιο στο 3,88% και έπεται περαιτέρω πτώση, όσο οι ευρωπαϊκοί δείκτες αναφοράς θα υποχωρούν.
- Σταθερό επιτόκιο
Στα προγράμματα σταθερού επιτοκίου, που ορίζονται διοικητικώς από τις τράπεζες, οι αυξήσεις που καταγράφηκαν την περίοδο αυστηροποίησης της νομισματικής πολιτικής από την ΕΚΤ, ήταν σαφώς μικρότερες.
Ας δούμε το μέσο σταθερό επιτόκιο διάρκειας 10 ετών, για το οποίο οι τράπεζες δίνουν στοιχεία στην Τράπεζα της Ελλάδος.
Στο μεγαλύτερο διάστημα του 2022 στις νέες συμβάσεις κινούνταν γύρω από το 3%.
Στη συνέχεια οι τράπεζες προχώρησαν σε προς τα πάνω αναπροσαρμογές στα συγκεκριμένα προγράμματα.
Έτσι, τον Οκτώβριο του 2023 το μέσο σταθερό επιτόκιο 10ετίας διαμορφώθηκε στο υψηλό του 4,63%.
Έκτοτε υποχωρεί συνεχώς, καθώς τα πιστωτικά ιδρύματα ενεργοποίησαν καλύτερες προσφορές.
Από τον περασμένο Αύγουστο βρίσκεται κάτω από το 4% και το Νοέμβριο στα νέα στεγαστικά δάνεια ανήλθε σε 3,91%.