Σύμφωνα με οδηγό που δημοσίευσε η ΕΣΕΕ, οι νέες διατάξεις της Φορολογίας Εισοδήματος ομαδοποιούν σε μία κατηγορία μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και ασκούντες ατομική επιχειρηματική δραστηριότητα.

Αυτό επιτυγχάνεται μέσω της θέσπισης μίας ενιαίας κλίμακας με κοινούς φορολογικούς συντελεστές και χορήγηση αφορολόγητου ορίου για όλες τις κατηγορίες των υπόχρεων, εξαιρουμένων των ελεύθερων επαγγελματιών.

Το νέο αφορολόγητο

Πιο συγκεκριμένα, η οικογενειακή κατάσταση του υπόχρεου και αν αυτός διαθέτει ή όχι προστατευόμενα τέκνα διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στο τελικό ύψος του αφορολόγητου ορίου που δικαιούται ο κάθε φορολογούμενος.

Ενδεικτικά αναφέρεται πως για όσους διαθέτουν τρία τέκνα και πάνω θα προβλέπεται αφορολόγητο όριο εισοδήματος 9.545 ευρώ (έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ), το οποίο θα μειώνεται:

• στα 9.090 ευρώ για έχοντες δύο τέκνα (έκπτωση φόρου 2.000 ευρώ)
• στα 8.863 ευρώ για εκείνους με ένα προστατευόμενο μέλος (έκπτωση φόρου 1.950 ευρώ)

Για τα ζευγάρια χωρίς παιδιά και για τους άγαμους το αφορολόγητο όριο εισοδήματος θα υπολογίζεται στα 8.636 ευρώ (έκπτωτης φόρου 1.900 ευρώ).

Μείωση έκπτωσης

Σύμφωνα με το νέο καθεστώς για φορολογητέο εισόδημα, το οποίο υπερβαίνει τις 20.000 ευρώ, το ποσό της έκπτωσης θα μειώνεται κατά 10 ευρώ ανά 1.000 ευρώ αύξησης του φορολογητέου εισοδήματος.

Επιπροσθέτως, οι επιβαρύνσεις από την τροποποιημένη κλίμακα της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης φυσικών προσώπων θα έχουν προοδευτικό/κλιμακωτό χαρακτήρα, σε αντίθεση με ότι ίσχυε μέχρι πρότινος.

Θα απαλλάσσονται από αυτήν (από τα πρόσθετα φορολογικά βάρη που αυτή συνεπάγεται) όσοι διαθέτουν ετήσια εισοδήματα μικρότερα των 12.000 ευρώ.

Ποιοι επιβαρύνονται

Με βάση τη νέα κλίμακα επέρχονται επιβαρύνσεις για τα χαμηλά εισοδήματα, καθώς όσοι άγαμοι ή παντρεμένοι χωρίς τέκνα καλύπτονταν από το έμμεσο αφορολόγητο όριο των 9.545 ευρώ, τώρα θα κληθούν να πληρώσουν περίπου 200 ευρώ επιπρόσθετο φόρο.

Αύξηση των φορολογικών βαρών της συγκεκριμένης κατηγορίας θα διαπιστώσουν μισθωτοί, συνταξιούχοι και αγρότες με εισοδήματα μεταξύ 8.636 ευρώ και 28.300 ευρώ, όπως επίσης και εκείνοι με αποδοχές 44.000 έως περίπου 50.000 ευρώ.

Σημειώνεται πως όλα τα παραπάνω όρια ισχύουν κατόπιν συνυπολογισμού του φόρου εισοδήματος + της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.

Ποιοι ωφελούνται

Ελαφρύνσεις προκύπτουν για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες (φόρος εισοδήματος + εισφορά αλληλεγγύης):

- χωρίς τέκνα με εισοδήματα από 28.300 έως 43.900 ευρώ, αλλά και για εκείνους με αποδοχές από 50.100 έως 54.300 ευρώ.

- με ένα παιδί για εισοδήματα από 27.700 έως 43.900 ευρώ και από 50.100 έως 54.900 ευρώ.

- με δύο παιδιά για εισοδήματα από 27.100 έως 43.900 ευρώ και από 50.100 έως 55.600 ευρώ .

- με τρία παιδιά για εισοδήματα από 12.100 έως 17.500 ευρώ, από 20.100 έως 20.800 ευρώ, από 26.000 έως 44.300 ευρώ και από 50.100 έως 56.900 ευρώ.

Η εισφορά αλληλεγγύης

Για την επιβολή της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης λαμβάνεται υπόψη το σύνολο του εισοδήματος, όπως αυτό προκύπτει από την άθροιση όλων των εισοδημάτων από:

Μισθωτή εργασία και συντάξεις, από επιχειρηματική δραστηριότητα, από κεφάλαιο, από υπεραξία μεταβίβασης κεφαλαίου, φορολογούμενο ή απαλλασσόμενο, πραγματικό ή τεκμαρτό.

Μεταξύ των εξαιρέσεων από την υποχρέωση καταβολής της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης περιλαμβάνονται και οι μακροχρόνια άνεργοι που είναι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ.

Το ίδιο ισχύει και για όσους λαμβάνουν επίδομα ανεργίας από τον εν λόγω οργανισμό, εφόσον κατά το έτος της βεβαίωσης δε διαθέτουν πραγματικά εισοδήματα.

Φορολογία Εισοδήματος Προσωπικών Εταιρειών (νομικές οντότητες που διατηρούν απλογραφικά βιβλία – 2016)

Με συντελεστή 29% επί του συνόλου των κερδών τους, έναντι 26% επί των πρώτων 50.000 ευρώ και 33% επί του υπερβάλλοντος ποσού που προέβλεπε το προηγούμενο καθεστώς, θα φορολογούνται τα νομικά πρόσωπα που διατηρούν απλογραφικά βιβλία.

Το νέο φορολογικό πλαίσιο αναμένεται να επιφέρει επιπρόσθετα βάρη στην μικρομεσαία επιχειρηματικότητα, κυρίως στις νομικές οντότητες με ετήσια κέρδη έως 50.000 ευρώ, συμπεριλαμβανομένης και της αυξημένης προκαταβολής φόρου εισοδήματος (από 55% στο 75%).

Στην περίπτωση που ένας φορολογούμενος έχει εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες αλλά και από επιχειρηματική δραστηριότητα, το συνολικό του εισόδημα θα αθροίζεται και θα φορολογείται με την κλίμακα των μισθωτών.

Ωστόσο, η έκπτωση φόρου (αναλόγως των τέκνων που διαθέτει) θα παρέχεται μόνο για το τμήμα του εισοδήματος που προέρχεται από μισθωτές υπηρεσίες.

Πιο αναλυτικά, στις νέες διατάξεις εμπίπτουν οι παρακάτω μορφές επιχειρήσεων:

- προσωπικές εταιρείες (ΟΕ & ΕΕ) που συστήθηκαν στην ημεδαπή ή την αλλοδαπή

- συνεταιρισμοί και ενώσεις αυτών

- κοινωνίες αστικού δικαίου, αστικές κερδοσκοπικές ή μη κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς εφόσον ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα

- κοινοπραξίες

- οι νομικές οντότητες που ορίζονται στο άρθρο 2 του Κ.Φ.Ε. και δεν περιλαμβάνονται σε μια από τις προηγούμενες περιπτώσεις.

Η επίδραση των εισφορών

Αναφορικά με τους ελεύθερους επαγγελματίες, ελαφρύνσεις της τάξεως ακόμη και των 840 ευρώ, καταγράφονται για εισοδήματα έως τις 32.700 ευρώ.

Μετά το σημείο αυτό προκύπτουν επιβαρύνσεις (φόρος + εισφορά αλληλεγγύης), σε σύγκριση με το υπό κατάργηση καθεστώς (26% έως τις 50.000 € και 33% για το υπερβάλλον ποσό).

Οι προαναφερθείσες φοροελαφρύνσεις των επιτηδευματιών στην πραγματικότητα θα ισχύσουν για εκείνους που δηλώνουν χαμηλά εισοδήματα, δεδομένων των επιβαρύνσεων που προκύπτουν από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών.

Κι αυτό γιατί η διασύνδεση του εισοδήματος με την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών (26,95% του δηλωθέντος εισοδήματος) θα αποδειχθεί ευεργετική μόνο για εκείνους τους ελεύθερους επαγγελματίες με εισοδήματα περίπου 10.000 – 13.500 ευρώ.

Φορολογία Εισοδήματος Νομικών Προσώπων (νομικές οντότητες με διπλογραφικά βιβλία - 2016)

Στις διατάξεις της νέας φορολογίας εισοδήματος εμπεριέχεται και η αύξηση του συντελεστή φορολόγησης των μερισμάτων για τις νομικές οντότητες (για όσες από αυτές διανέμουν) στο 15%, από 10% που ισχύει σήμερα.

Η παραπάνω αύξηση έρχεται να προστεθεί στην υποχρέωση καταβολής διογκωμένου φόρου επί των κερδών των επιχειρήσεων (νομικών προσώπων).

Από φέτος ο συντελεστής ανέρχεται από το 26% στο 29%. Συνέπεια όλων των παραπάνω είναι η εκτίναξη του συνολικού συντελεστή φορολόγησης των επιχειρηματικών κερδών στο 39,65%.

Φορολόγηση Εισοδήματος από ακίνητη περιουσία

Η φορολόγηση των ενοικίων θα συνεχίζει να πραγματοποιείται με αυτοτελή τρόπο, σε αντίθεση με τη θέσπιση της ενιαίας κλίμακας φορολόγησης εισοδημάτων για μισθωτούς, συνταξιούχους, αγρότες και για εκείνους που ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα (ελεύθεροι επαγγελματίες, ατομικές επιχειρήσεις).

Πιο συγκεκριμένα, ο συντελεστής για ετήσιο εισόδημα από ενοίκια έως 12.000 θα ανέλθει στο 15% από 11% που είναι σήμερα, ενώ για εισοδήματα από 12.001 – 35.000 € ο φορολογικός συντελεστής θα διαμορφωθεί στο 35% από τον ισχύοντα 33%.

Παράλληλα, θεσπίζεται ένα επιπλέον φορολογικό κλιμάκιο με συντελεστή 45% (δεν προβλέπονταν στο 3ο μνημόνιο - Ν. 4336/2015) για ετήσια εισοδήματα από ακίνητη περιουσία που υπερβαίνουν τα 35.000 ευρώ.