A- A+
Εγγύηση καταθέσεων: Όσα πρέπει να ξέρετε - Εξαιρέσεις και αύξηση προστασίας στα €300.000
Σε εφαρμογή έχει τεθεί από την Πρωτοχρονιά ο νέος κανονισμός για το bail in. Με αυτόν προστατεύονται οι πρώτες 100.000 ευρώ ανά πελάτη της τράπεζας που εκκαθαρίζεται.

Το ανώτατο όριο αποζημίωσης είναι 100.000 ευρώ ανά καταθέτη ανά τράπεζα για το συνολικό ύψος των καταθέσεών του (ανεξαρτήτως αριθμού λογαριασμών).

Στο ποσό αυτό περιλαμβάνονται και τυχόν δεδουλευμένοι τόκοι μέχρι την ημερομηνία ανάκλησης της άδειας λειτουργίας της τράπεζας.

Για τον υπολογισμό της αποζημίωσης το συνολικό ύψος των καταθέσεων συμψηφίζεται με τυχόν ληξιπρόθεσμες οφειλές του καταθέτη προς την τράπεζα.

Παράδειγμα

Ο καταθέτης Α έχει σε καταθετικό λογαριασμό 80.000 ευρώ και ληξιπρόθεσμες οφειλές 3.000 ευρώ και ο καταθέτης Β σε διαφορετικό λογαριασμό 120.000 ευρώ και ληξιπρόθεσμες οφειλές 5.000 ευρώ. Τι αποζημίωση δικαιούνται;

Απάντηση

Ο καταθέτης Α δικαιούται αποζημίωση 77.000 ευρώ ενώ ο καταθέτης Β 100.000 ευρώ.

Οι καλυπτόμενες τράπεζες

Στο ΤΕΚΕ συμμετέχουν

  • όλες οι ελληνικές τράπεζες (εμπορικές και συνεταιριστικές),
  • τα υποκαταστήματα των ελληνικών τραπεζών σε άλλες χώρες και
  • τα εν Ελλάδι υποκαταστήματα τραπεζών με έδρα εκτός ΕΕ.

Σημειώνεται ότι στο ΤΕΚΕ δεν συμμετέχουν υποκαταστήματα τραπεζών με έδρα άλλο κράτος μέλος της ΕΕ (πχ Κύπρος, Ηνωμένο Βασίλειο), καθώς τα υποκαταστήματα αυτά καλύπτονται από το αντίστοιχο Σύστημα Εγγύησης Καταθέσεων της χώρας στην οποία βρίσκεται η καταστατική τους έδρα.

  • Ελληνικές τράπεζες

Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Α.Ε.
Άλφα Τράπεζα Α.Ε.
Τράπεζα Eurobank Ergasias Α.Ε.
Τράπεζα Πειραιώς Α.Ε.
Attica Bank Α.Τ.Ε.
Επενδυτική Τράπεζα Ελλάδος Α.Ε.
Aegean Baltic Bank Α.T.Ε.
Credicom Consumer Finance Τράπεζα Α.Ε.
Παγκρήτια Συνεταιριστική Τράπεζα Συν.Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Ηπείρου Συν..Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Χανίων Συν.Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Ν. Έβρου Συν.Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Θεσσαλίας Συν.Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Καρδίτσας Συν.Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Πιερίας-Ολυμπιακή Πίστη Συν.Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Δράμας Συν.Π.Ε.
Συνεταιριστική Τράπεζα Σερρών Συν.Π.Ε.

  • Υποκαταστήματα τραπεζών με έδρα εκτός ΕΕ

Kedr Open Joint Stock Company Commercial Bank
T. C. Ziraat Bankasi A.S.
Bank of America Ν.Α.
Bank Saderat Iran

Το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων δεν συμμετέχει στο ΤΕΚΕ λόγω της υπαγωγής του σε ειδικό καθεστώς. Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να αναζητήσετε στην ιστοσελίδα του Ταμείου Παρακαταθηκών και Δανείων στην ηλεκτρονική διεύθυνση //www.tpd.gr.

Το είδος των λογαριασμών

Καλύπτονται οι καταθέσεις φυσικών και νομικών προσώπων (π.χ. εταιρείες), σε όλα τα νομίσματα. Η καταβολή όμως των αποζημιώσεων στους δικαιούχους γίνεται σε ευρώ.

Παραδείγματα λογαριασμών που καλύπτονται:

  • Οι λογαριασμοί ταμιευτηρίου
  • Οι καταθέσεις όψεως
  • Οι τρεχούμενοι λογαριασμοί
  • Οι προθεσμιακές καταθέσεις

Σημειώνεται ότι οι ανήλικοι έχουν τα ίδια δικαιώματα για την προστασία των καταθέσεών τους με τους ενήλικους καταθέτες. Τα δικαιώματα όμως αυτά τα ασκούν οι έχοντες τη γονική μέριμνα.

Τι δεν αποζημιώνεται

Υπάρχουν συγκεκριμένα είδη χρηματικών διαθεσίμων τα οποία δεν καλύπτονται καθόλου από το ΤΕΚΕ. Πρόκειται για τις εξής περιπτώσεις:

  • Θυρίδες

Τα χρήματα που είναι τοποθετημένα σε θυρίδες δεν συνιστούν κατάθεση και κατά συνέπεια δεν καλύπτονται από το ΤΕΚΕ.

  • Προπληρωμένες κάρτες

Τα χρήματα που αντιστοιχούν στα υπόλοιπα προπληρωμένων πιστωτικών καρτών δεν συνιστούν κατάθεση και κατά συνέπεια δεν καλύπτονται από το ΤΕΚΕ.

  • Δομημένα καταθετικά προιόντα

Οι δομημένες καταθέσεις δεν καλύπτονται από την εγγύηση των καταθέσεων διότι δεν συνιστούν καταθέσεις αλλά επενδυτικά προϊόντα.

Χρειάζεται προσοχή σε αυτό σημείο, καθώς ορισμένες τράπεζες διαθέτουν τέτοιου είδους προϊόντα υπό τη μορφή προθεσμιακής κατάθεσης, τα οποία ωστόσο δεν καλύπτονται από το υπάρχον σύστημα εγγύησης.

  • Λογαριασμοί πελατείας - πραγματικοί δικαιούχοι

Από την εγγύηση καλύπτεται ο πραγματικός δικαιούχος, εφόσον το πρόσωπο αυτό ορίζεται ή δύναται να οριστεί πριν από την ημερομηνία κατά την οποία μια κατάθεση καθίσταται μη διαθέσιμη.

Σε περιπτώσεις λογαριασμών πελατείας (λογαριασμοί που τηρούν ΕΠΕΥ στο όνομά τους αλλά για λογαριασμό πελατών τους), εφόσον οι πελάτες (πραγματικοί δικαιούχοι) μπορούν να οριστούν πριν την ημερομηνία που οι καταθέσεις καθίστανται μη διαθέσιμες, οι πελάτες της ΕΠΕΥ καλύπτονται για το μερίδιο που τους αναλογεί από τους λογαριασμούς αυτούς.

Το ποσό που προκύπτει για κάθε πελάτη συμψηφίζεται με τυχόν λοιπές καταθέσεις που τηρεί στη τράπεζα στην οποία οι καταθέσεις κατέστησαν μη διαθέσιμες, έως του ορίου των 100.000 ευρώ.

Συνδικαιούχοι σε καταθετικό λογαριασμό

Στους κοινούς λογαριασμούς, το τμήμα του λογαριασμού που αναλογεί σε κάθε καταθέτη θεωρείται ξεχωριστή κατάθεση.

Για το λόγο αυτό, ο κάθε συνδικαιούχος που συμμετέχει σε καταθετικό λογαριασμό καλύπτεται από το ΤΕΚΕ μέχρι 100.000 ευρώ για το σύνολο των καταθέσεων που διαθέτει στην τράπεζα.

Για σκοπούς αποζημίωσης, θεωρείται ότι η κατάθεση σε κοινό λογαριασμό ανήκει στους δικαιούχους κατά ίσα μέρη, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά σε σχετική σύμβαση.

Παράδειγμα

O καταθέτης Α έχει με τον καταθέτη Β σε κοινό λογαριασμό 150.000 ευρώ. Ο ίδιος καταθέτης Α έχει με τον Γ, σε άλλο κοινό λογαριασμό που τηρείται στην ίδια τράπεζα, 100.000 ευρώ. Ποιες είναι οι αποζημιώσεις σε περίπτωση ενεργοποίησης του ΤΕΚΕ για τους Α, Β, Γ ;

Απάντηση

Ο καταθέτης Α δικαιούται αποζημίωση 100.000 ευρώ, η οποία προκύπτει ως εξής:

Από το κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Β: 150.000/2 = 75.000 ευρώ
Από το κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Γ: 100.000/2 = 50.000 ευρώ
Σύνολο: 75.000 + 50.000 = 125.000 ευρώ, άρα λαμβάνει το ανώτερο όριο των 100.000 ευρώ.

Ο καταθέτης Β δικαιούται αποζημίωση 75.000 ευρώ, η οποία προκύπτει ως εξής:

Από το κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Α: 150.000/2 = 75.000 ευρώ

Ο καταθέτης Γ δικαιούται αποζημίωση 50.000 ευρώ, η οποία προκύπτει ως εξής:

Από το κοινό λογαριασμό με τον καταθέτη Α: 100.000/2 = 50.000 ευρώ

Προθεσμία καταβολής των αποζημιώσεων

Το ΤΕΚΕ καταβάλλει τις αποζημιώσεις μέσα σε 20 εργάσιμες ημέρες από την ημέρα που οι καταθέσεις κατέστησαν μη διαθέσιμες. Η προθεσμία αυτή μπορεί να παραταθεί, αλλά η παράταση δεν μπορεί να υπερβαίνει τις δέκα εργάσιμες ημέρες.

Για την εμπρόθεσμη καταβολή των αποζημιώσεων, το ΤΕΚΕ, σε συνεργασία με την Τράπεζα της Ελλάδος και τις συμμετέχουσες τράπεζες, έχει συντονίσει το σχεδιασμό διαδικασιών για την άντληση τάχιστα όλων των απαιτούμενων πληροφοριών.

Με τον τρόπο αυτό καθίσταται δυνατή η έναρξη της καταβολής των αποζημιώσεων σε χρόνο σημαντικά μικρότερο από την προθεσμία των είκοσι εργάσιμων ημερών.

Επισημαίνεται ότι μετά την πάροδο 5 ετών από τη λήξη της προθεσμίας καταβολής των αποζημιώσεων, οι αξιώσεις των καταθετών έναντι του ΤΕΚΕ παραγράφονται.

Προστασία έως 300.000 ευρώ

Κατ' εξαίρεση προστατεύονται με πρόσθετο όριο 300.000 ευρώ καταθέσεις στις οποίες πιστώνονται ποσά εντός μηνός από την ημερομηνία που έλαβε χώρα η αντίστοιχη δραστηριότητα και που προέρχονται αποδεδειγμένα από μία η περισσότερες από τις κατωτέρω δραστηριότητες και για χρόνο μέχρι 6 μηνών από την ημέρα πίστωσης κάθε σχετικού ποσού:

α) από πώληση ή απαλλοτρίωση ιδιωτικής κατοικίας ή οικοπέδου, για το τίμημα ή την αποζημίωση που καταβάλλεται στον πωλητή που δεν ασχολείται κατ' επάγγελμα με αγοραπωλησίες ακινήτων ιδιοκτήτη,

β) από καταβολή οφειλής μεταξύ συζύγων, εφόσον το σχετικό ποσό έχει επιδικασθεί με δικαστική απόφαση,

γ) από καταβολή εφάπαξ ή και περιοδικών παροχών λόγω συνταξιοδότησης,

δ) από καταβολή αποζημίωσης λόγω λύσης υπαλληλικής ή εργασιακής σχέσεως απασχόλησης,

ε) από καταβολή αποζημίωσης στους προσωρινά κρατηθέντες, κρατηθέντες ή καταδικασθέντες, οι οποίοι εν συνεχεία αθωώθηκαν σύμφωνα με τη διάταξη 533 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας,

στ) από καταβολή αποζημίωσης λόγω αναπηρίας ή λόγω σωματικής βλάβης που προκλήθηκε από αδικοπραξία,

ζ) από καταβολή ασφαλιστικών παροχών είτε από κοινωνική είτε από ιδιωτική ασφάλιση,

η) από καταβολή αποζημίωσης σε κληρονόμους λόγω θανάτου του κληρονομουμένου ή από καταβολή ποσών που προκύπτουν λόγω κληρονομικής διαδοχής.

Ποσά που πιστώνονται μετά την παρέλευση ενός μηνός από την αντίστοιχη δραστηριότητα θα λαμβάνονται υπόψη εφόσον αποδεικνύεται εγγράφως ότι προέρχονται από τη δραστηριότητα αυτή.

Να σημειωθεί πάντως ότι η ΕΚΤ στην εκτίμηση που δημοσιοποίησε αναφορικά με την ρύθμιση για περιπτώσεις καταθέσεων άνω των 300.000 ευρώ «τονίζει τη σημασία της διασφάλισης ότι η χρηματοδοτική ικανότητα του ΤΕΚΕ είναι, ανά πάσα στιγμή, ανάλογη με τις υποχρεώσεις του και αναμένει ότι ο καθορισμός του πρόσθετου περιθωρίου 300.000 ευρώ είναι προϊόν προηγούμενης εκτίμησης των επιπτώσεων, ώστε να εξασφαλίζεται ότι θα είναι σε θέση να ανταποκριθεί στις αξιώσεις σε περίπτωση αφερεγγυότητας ενός πιστωτικού ιδρύματος».

Άλλες εξαιρέσεις

Για τα ποσά των καταθέσεων που υπερβαίνουν τις 100.000 ευρώ, όπως και για καταθέσεις οι οποίες εξαιρούνται από την κάλυψη του ΤΕΚΕ, οι καταθέτες μπορούν να τα διεκδικήσουν από τον εκκαθαριστή της τράπεζας, από το ποσό που θα προκύψει από το προϊόν της εκκαθάρισης.

Το ΤΕΚΕ δεν εμπλέκεται στη διαδικασία της εκκαθάρισης.

Επίσης, εξαιρούνται από την κάλυψη του ΤΕΚΕ:

- οι καταθέσεις της Κεντρικής Διοίκησης (Υπουργεία, αποκεντρωμένες Υπηρεσίες των Υπουργείων), των υπερεθνικών οργανισμών, των επαρχιακών και τοπικών διοικητικών αρχών, καθώς και των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.)

- οι καταθέσεις φορέων του χρηματοπιστωτικού τομέα (τραπεζών, εταιρειών παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (ΕΠΕΥ), χρηματοδοτικών ιδρυμάτων, ασφαλιστικών εταιρειών και οργανισμών συλλογικών επενδύσεων σε κινητές αξίες (ΟΣΕΚΑ))

- οι καταθέσεις των εταιρειών του ιδίου ομίλου με το συμμετέχον στο ΤΕΚΕ πιστωτικό ίδρυμα που περιέρχεται σε αδυναμία (θυγατρικές)

- οι καταθέσεις των προσώπων που συνδέονται με τη διοίκηση, τον έλεγχο των οικονομικών καταστάσεων και την κατοχή ποσοστού μεγαλύτερου του 5% του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας ή των εταιρειών του ιδίου ομίλου καθώς και οι σύζυγοι και συγγενείς 1ου και 2ου βαθμού αυτών

- καταθέσεις που συνδέονται με νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας, για τις οποίες έχει εκδοθεί τελεσίδικη καταδικαστική δικαστική απόφαση.

Για καταθέσεις που προέρχονται από συναλλαγές για τις οποίες έχει ασκηθεί ποινική δίωξη αναστέλλεται η καταβολή αποζημίωσης από το ΤΕΚΕ μέχρι να κριθεί τελεσίδικα η υπόθεση.