Τούτο προκύπτει από στοιχεία που παρουσιάζει η Eurobank στην εβδομαδιαία ανάλυση που έδωσε στη δημοσιότητα των τμήμα οικονομικών μελετών.
Συγκρίνοντας την Ελλάδα με την Πορτογαλία, την Ιρλανδία και την Ισπανία, παρατηρούμε σημαντική αρνητική απόκλιση στον ακαθάριστο ρυθμό αποταμίευσης των νοικοκυριών. Αντιθέτως, στον ακαθάριστο ρυθμό επένδυσης των νοικοκυριών καταγράφεται σύγκλιση.
Τα στοιχεία
Στην ελληνική οικονομία, από το 2006 μέχρι και το 2010 ο ακαθάριστος ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών κυμάνθηκε ανάμεσα στο 1% και 6%.
Την ίδια περίοδο, ο αντίστοιχος ακαθάριστος ρυθμός επένδυσης (π.χ. κατοικίες) ήταν μεγαλύτερος του 10%. Στη συνέχεια, η κατάσταση άλλαξε δραματικά.
Από τα τέλη του 2010 μέχρι και τις αρχές του 2013, ο ρυθμός αποταμίευσης κυμάνθηκε ανάμεσα στο 0% και 1% ενώ ο ρυθμός επένδυσης μειώθηκε σε επίπεδα κάτω του 10%.
Η δεύτερη φάση της κρίσης
Τέλος, από το 1ο τρίμηνο του 2013 μέχρι και το 3ο τρίμηνο του 2014 ο ακαθάριστος ρυθμός αποταμίευσης πέρασε σε αρνητικά επίπεδα που προσεγγίζουν το -9%. Την ίδια περίοδο, ο ρυθμός επένδυσης σταθεροποιήθηκε σε επίπεδα ελαφρώς υψηλότερα του 5%.
Στην περίπτωση της ελληνικής οικονομίας, εκτός από την πλευρά των δυνατοτήτων, δηλαδή της πραγματικής απόδοσης των αποταμιευτικών πόρων, ο ρόλος των προτιμήσεων μπορεί να αποτελεί άλλον έναν ερμηνευτικό παράγοντα της πτωτικής πορείας του ακαθάριστου ρυθμού αποταμιεύσεων που παρατηρούμε στα στοιχεία.
Το μέσο σταθμισμένο επιτόκιο του συνόλου των υφιστάμενων (και νέων) καταθέσεων διαμορφώθηκε στο 1,17% (1,12%) για το μήνα Φεβρουάριο. Από την πλευρά των δανείων το αντίστοιχο μέγεθος ήταν της τάξης του 5,19% (4,91%).
Τρώνε από τα έτοιμα
Σύμφωνα με τη Eurobank, η ελληνική οικονομία παρουσίασε αρνητικό ακαθάριστο ποσοστό αποταμίευσης (νοικοκυριά) για το 2013 (-5,97%).
Από το 2006 έως σήμερα το ποσοστό ακαθάριστης αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών διαρκώς μειωνόταν σε σχέση με τα αντίστοιχα των άλλων τριών οικονομιών (Ισπανία, Πορτογαλία, Ιρλανδία).
Για παράδειγμα, τα τρία πρώτα τρίμηνα του 2014 ο μέσος όρος του ρυθμού αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών αγγίζει το -9,42%.
Αυτό ισοδυναμεί με καταναλωτικές δαπάνες της τάξης του 109,42% του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών.
Μειώνουν τον πλούτο
Συνεπώς, τίθεται το εξής ερώτημα: Εφόσον το διαθέσιμο εισόδημα των ελληνικών νοικοκυριών δεν επαρκεί για την πλήρη κάλυψη των καταναλωτικών τους δαπανών, από ποιες πηγές προέρχεται αυτή η επιπρόσθετη χρηματοδότηση;
Ο πλούτος που συσσώρευσαν τα ελληνικά νοικοκυριά τα προηγούμενα χρόνια δύναται να αποτελέσει έναν ερμηνευτικό παράγοντα του προαναφερθέντος φαινομένου.
Δηλαδή, επιλέγουμε να μειώσουμε τον πλούτο μας (π.χ. καταθέσεις, μετοχές, κατοικίες, ομολογίες κτλ.) έτσι ώστε να διασφαλίσουμε ένα ομαλό μονοπάτι για την καταναλωτική μας δαπάνη.