Σύμφωνα με στοιχεία που αναλύει η Eurobank, τα ελληνικά νοικοκυριά εμφανίζονται να είναι συνεχώς περισσότερο απαισιόδοξα σε σχέση με τα αντίστοιχα στην ευρωζώνη (Απρίλιος 1997 – Νοέμβριος 2014).

Όπως τονίζουν οι αναλυτές της τράπεζας, ακόμα και στις επονομαζόμενες «καλές εποχές», δηλαδή από τα τέλη της δεκαετίας του 90 μέχρι και το τέλος του 2007, τότε που η ελληνική οικονομία είχε έναν μέσο ετήσιο ρυθμό οικονομικής μεγέθυνσης (3,42%) κατά 1 με 1,5 ποσοστιαία μονάδα υψηλότερο σε σχέση με τον μέσο όρο των κρατών της ευρωζώνης, τα ελληνικά νοικοκυριά πάλι εμφανιζόντουσαν να είναι περισσότερο απαισιόδοξα σε σχέση με τα αντίστοιχα της ευρωζώνης.

Το κλίμα

Ο δείκτης καταναλωτών είναι ο μοναδικός από όλους τους επί μέρους δείκτες – συμπεριλαμβανομένου και του γενικού δείκτη οικονομικού κλίματος – στον οποίο καταγράφεται συνεχής αρνητική διαφοροποίηση σε σχέση με τον αντίστοιχο δείκτη της ευρωζώνης.

Το Νοέμβριο ο εν λόγω δείκτης στην ευρωζώνη ήταν της τάξης των -11,6 μονάδων, ενώ στην ελληνική οικονομία ήταν της τάξης των 49,9 μονάδων.

Συνεπώς, σε ερωτήσεις του τύπου: παρούσα ή μελλοντική χρηματοοικονομική κατάσταση, προοπτικές εργασίας και πιθανότητα αποταμίευσης, τα ελληνικά νοικοκυριά εμφανίζονται να είναι συνεχώς περισσότερο απαισιόδοξα σε σχέση με τα αντίστοιχα στην ευρωζώνη.

Τα αίτια της διαφοροποίησης

Το γεγονός αυτό είναι αποτέλεσμα της παρούσας ελληνικής ύφεσης; αναρωτιέται η τράπεζα στην ίδια ανάλυση. Και απαντά:

«Ναι, από τον Οκτώβριο του 2009 ενώ η διαφορά ήταν περίπου στις 9 μονάδες (-27 και -18 μονάδες για Ελλάδα και ευρωζώνη αντίστοιχα) κατά την διάρκεια των επόμενων 60 μηνών η διαφορά εκτοξεύθηκε σε πολύ υψηλά επίπεδα με ένα εύρος τιμών ανάμεσα στις -40 με -60 μονάδες.

Το γεγονός αυτό είναι αποτέλεσμα μόνο της παρούσας ελληνικής ύφεσης; Όχι, ο προσεκτικός αναγνώστης θα παρατηρήσει ότι ακόμα και στις επονομαζόμενες «καλές εποχές», τα ελληνικά νοικοκυριά πάλι εμφανιζόντουσαν να είναι περισσότερο απαισιόδοξα σε σχέση με τα αντίστοιχα της ευρωζώνης.

Αυτό δεν ισχύει για τους υπόλοιπους δείκτες, στη βιομηχανία, στο λιανικό εμπόριο, στις υπηρεσίες και στις κατασκευές (με εξαίρεση την βραχυχρόνια περίοδο μετά του Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας) οι υψηλότεροι ρυθμοί οικονομικής μεγέθυνσης της ελληνικής οικονομίας συνοδεύτηκαν και από μεγαλύτερη αισιοδοξία ή μικρότερη απαισιοδοξία στους προαναφερθέντες κλάδους σε σχέση με την ευρωζώνη.

Επομένως, η ερμηνεία της συμπεριφοράς των ελληνικών νοικοκυριών (καταναλωτών) χρήζει περαιτέρω διερεύνησης (π.χ. συνεργασία οικονομολόγων και ερευνητών στην ψυχολογία νοικοκυριών - καταναλωτών) καθώς εκτός από την προφανή αρνητική επίδραση της παρούσας ύφεσης είναι πολύ πιθανό να υπάρχουν και άλλοι σημαντικοί παράγοντες όπως ψυχολογικοί ή ακόμα και κουλτούρας (π.χ. έλλειψη ψυχραιμίας).