Από τη μία πλευρά η αυστηροποίηση των κριτηρίων αξιολόγησης των υποψήφιων δανειοληπτών από τις τράπεζες και από την άλλη η σημαντική υποχώρηση της ζήτησης για δανεικά από πελάτες με αξιόπιστη πιστοληπτική συμπεριφορά εκτιμάται ότι θα οδηγήσουν εφέτος χαμηλότερα κατά τουλάχιστον 20% τις νέες χορηγήσεις.
Αυτό σημαίνει ότι μόνο μέσω της λιανικής τραπεζικής οι χρηματοδοτήσεις θα περιοριστούν σε ετήσια βάση κατά 3 δισ. ευρώ, κεφάλαια που θα λείψουν από μια οικονομία που θα «παλεύει» να περιορίσει την ύφεση. Εξαιρετικά φειδωλές θα είναι οι τράπεζες και στα επιχειρηματικά δάνεια καθώς, σύμφωνα με τις διοικήσεις τους, δεν μπορούν να συνεχίσουν να δανείζουν με τους ίδιους σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια ρυθμούς εν μέσω συνθηκών συρρίκνωσης του ΑΕΠ.
Στο πλαίσιο αυτό έμφαση αναμένεται να δοθεί στις αναχρηματοδοτήσεις παλαιών οφειλών ιδιωτών και επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα, οι τράπεζες θα στηρίξουν νοικοκυριά που έχουν αποδείξει στο παρελθόν ότι είναι καλοπληρωτές και επιχειρήσεις που μπορούν με αυξημένες πιθανότητες να ξεπεράσουν τον σκόπελο της τρέχουσας κρίσης.
Τραπεζίτες υπογραμμίζουν ότι η εφετινή θα είναι μία καρμπόν με πέρυσι χρονιά ως προς τη στρατηγική που θα ακολουθήσουν στις πιστοδοτήσεις, βασικό άξονα της οποίας θα αποτελέσει ο όσο το δυνατόν μεγαλύτερος περιορισμός των επισφαλειών.
Στο πλαίσιο αυτό θα εξετάζονται κατά περίπτωση δάνεια που κινδυνεύουν να καταστούν προβληματικά, ώστε να πραγματοποιείται επαναπροσδιορισμός των όρων εξόφλησής τους.
Αλλωστε και το 2009 σημειώθηκε στα δανειακά χαρτοφυλάκια των ελληνικών τραπεζών ένα άνευ προηγουμένου «ξεκαθάρισμα». Είναι χαρακτηριστικό ότι, ενώ οι νέες εκταμιεύσεις έφτασαν πέρυσι στα 14,55 δισ. ευρώ μέσω των στεγαστικών και των καταναλωτικών δανείων, η καθαρή ροή τους προς την οικονομία ανήλθε μόλις στο 1/3, διαμορφούμενη στα 4,2 δισ. ευρώ.
Εξάλλου, εκτός από λιγότερα, τα δάνεια που θα δοθούν εφέτος θα είναι και ακριβότερα. Ηδη έχουν ξεκινήσει αναπροσαρμογές στα επιτόκια, ως αποτέλεσμα της χειροτέρευσης των συνθηκών στις διεθνείς αγορές και της εκτίναξης των spreads των ελληνικών ομολόγων σε υψηλά επίπεδα, που ωθούν προς τα άνω το κόστος των νέων εκδόσεων που υλοποιούν οι τράπεζες για την άντληση ρευστότητας.
Ηδη από τον περασμένο Δεκέμβριο- μήνας για τον οποίο υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία- τα πιστωτικά ιδρύματα προχώρησαν στις πρώτες αυξήσεις επιτοκίων, έπειτα από ένα 12μηνο μείωσής τους, τάση που ενισχύθηκε ακόμη περισσότερο το πρώτο δίμηνο του έτους.
Επειδή τα διατραπεζικά επιτόκια Εuribor βρίσκονται σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, οι επιβαρύνσεις για νοικοκυριά και επιχειρήσεις περνούν κυρίως μέσω των περιθωρίων κέρδους που προσθέτουν στα βασικά επιτόκια των δανείων.