Επιπλέον, εκτιμούν ότι το δημόσιο χρέος της χώρας μας θα διαμορφωθεί στο στο 125,1% του ΑΕΠ το 2020, έναντι πρόβλεψης 116,5% του ΔΝΤ τον Μάρτιο του 2012, ενώ προβλέπουν ότι εάν υπάρξει επιμήκυνση του μνημονίου θα ξεπεράσει το 130%.
Σε μελέτη της τράπεζας με τίτλο «Η Ανάπτυξη της Ελληνικής Οικονομίας, η Βιωσιμότητα του Ελληνικού Δημόσιου Χρέους και η Επίδραση μιας Διετούς Επιμήκυνσης του Προγράμματος Δημοσιονομικής Προσαρμογής», επιχειρείται μια εκτίμηση των προοπτικών ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας, της μελλοντικής πορείας του ακαθάριστου δημόσιου χρέους της χώρας ως ποσοστού του ΑΕΠ και του πιθανού αντίκτυπου μιας διετούς επέκτασης του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής.
Σύμφωνα με την Eurobank, η ανάλυση τελεί υπό τον περιορισμό της μεγάλης αβεβαιότητας που υπάρχει στις μακροοικονομικές προοπτικές της εγχώριας οικονομίας, αλλά και της έκβασης των σημερινών και μελλοντικών διαπραγματεύσεων της κυβέρνησης με τους επίσημους πιστωτές ΕΕ/ΕΚΤ/ΔΝΤ.
Οι βασικές προβλέψεις
Παρά τους περιορισμούς αυτούς, τα κύρια συμπεράσματα της μελέτης έχουν ως εξής:
1) Προβλέπεται συρρίκνωση του πραγματικού ΑΕΠ κατά 7,1% το 2012 και κατά 2,4% το 2013 εξαιτίας της συσταλτικής επίδρασης της δημοσιονομικής προσαρμογής στο επίπεδο της οικονομικής δραστηριότητας (fiscal drag), της παρατεινόμενης αβεβαιότητας για τις μακροοικονομικές προοπτικές και των αυξανόμενων περιορισμών στη ρευστότητα που προβλέπεται να συνεχίσουν να έχουν σημαντικό αρνητικό αντίκτυπο στις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας.
Η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος, η αύξηση της ανεργίας και η κατακόρυφη πτώση των επενδύσεων έχει ως αποτέλεσμα τη συστολή της εγχώριας ζήτησης. Ο εξωτερικός τομέας θα είναι ο μόνος με θετική συνεισφορά στο ΑΕΠ, αν και αυτό προέρχεται κυρίως από την κατακόρυφη πτώση των εισαγωγών.
2) Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ θα ανέλθει στο 125,1% το 2020, έναντι πρόβλεψης 116,5% του ΔΝΤ τον Μάρτιο του 2012 με δεδομένη την επιδείνωση της δυναμικής των δημοσιονομικών μεγεθών της Ελλάδας σε σχέση με τις προβλέψεις στην τελευταία έκθεση της Τρόικα (Μάρτιος 2012).
Η επιδείνωση οφείλεται στην βαθύτερη από την αναμενόμενη ύφεση και, σε μικρότερο βαθμό, στις αποκλίσεις στην υλοποίηση του προγράμματος, ως αποτέλεσμα της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου.
3) Η επιμήκυνση της περιόδου δημοσιονομικής προσαρμογής, αν δεν επηρεάσει την οικονομική συμπεριφορά προς το καλύτερο, αναμένεται να οδηγήσει σε επιπρόσθετη επιδείνωση της δυναμικής του δημόσιου χρέους για το σύνολο της περιόδου πρόβλεψης, 2012-2020, κατά 5 ποσοστιαίες μονάδες. Αιτίες είναι:
• μια πιο σταδιακή βελτίωση (σε σχέση με το βασικό σενάριο) του πρωτογενούς ισοζυγίου της γενικής κυβέρνησης κατά την επιμηκυνθείσα περίοδο προσαρμογής και
• οι αυξημένες δαπάνες για τόκους (σε σχέση με το βασικό σενάριο), ως αποτέλεσμα του υψηλότερου δανεισμού της κυβέρνησης για τη χρηματοδότηση του κενού χρηματοδότησης που θα προέκυπτε.
4) Ωστόσο, η ελληνική οικονομία έχει τη δυνατότητα να επιστρέψει σε μεγαλύτερους ρυθμούς ανάπτυξης από αυτούς που προβλέπει η τελευταία έκθεση της Τρόικα (Μάρτιος 2012), ιδιαίτερα αν ευδοκιμήσει το αίτημα για επιμήκυνση του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής.
Οι υψηλότεροι ρυθμοί ανάπτυξης θα μπορούσαν να προκύψουν ως αποτέλεσμα της συσσώρευσης μεγάλων αρνητικών παραγωγικών κενών και αδρανούς παραγωγικής ικανότητας λόγω της πολυετούς ύφεσης. Όταν αρχίσει η ανάκαμψη, αυτή η πλεονάζουσα προσφορά θα πρέπει να εξαλειφθεί.
Ως εκ τούτου, ένα αισιόδοξο σενάριο με ρυθμούς οικονομικής ανάπτυξης της τάξης του 3,7% ετησίως είναι εφικτό, υπό τους όρους της αυστηρής εφαρμογής του προγράμματος διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, της απρόσκοπτης παροχής χρηματοδότησης από τους επίσημους δανειστές και της εξάλειψης του φόβου επιστροφής στη δραχμή.
5) Στο παραπάνω θετικό δυνητικό σενάριο, η επιδείνωση του χρέους μπορεί να εξαλειφθεί, ακόμα και να αντιστραφεί από την ευνοϊκότερη αναπτυξιακή δυναμική. Σε αυτό το σενάριο, το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ έχει τη δυνατότητα να πέσει στο 108,8% μέχρι το 2020.
Συγγραφείς της μελέτης είναι ο Δρ. Πλάτων Μονοκρούσος, Επικεφαλής της Διεύθυνσης Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης, και ο Δρ Τάσος Αναστασάτος, Senior Economist της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών της Eurobank EFG.
Η μελέτη συμπεριλαμβάνεται στο πέμπτο τεύχος του έβδομου τόμου της περιοδικής έκδοσης Οικονομία και Αγορές της Διεύθυνσης Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG.