Οι εργοδότες μετά τις 13 Μαΐου 2012 θα μπορούν μονομερώς να μειώνουν τις αποδοχές των εργαζομένων για τους οποίους η Συλλογική Σύμβαση Εργασίας (ΣΣΕ) με την οποία αμείβονται έχει λήξει πριν τις 14 Φεβρουαρίου 2012 ή μετά την πάροδο τριμήνου από την λήξη ή καταγγελία της.

Επισημαίνεται πως η μείωση των αποδοχών δεν είναι υποχρεωτική για τους εργοδότες, αλλά προαιρετική και στην περίπτωση κατά την οποία δεν θα προβαίνουν σε μείωση, θα πρέπει να το γνωστοποιούν στους εργαζόμενους τους, για να μην απεμπολήσουν την δυνατότητα αυτή.

Με τις νέες ρυθμίσεις ο κατώτατος μισθός διαμορφώνεται σε 586,08 ευρώ και το κατώτατο ημερομίσθιο σε 26,18 εύρώ. Για τους νέους κάτω των 25 ετών ο μισθός διαμορφώνεται σε μηνιαία βάση σε 510,95 ευρώ και το ημερομίσθιο σε 22,83 ευρώ.

Οι έξι βασικές αλλαγές

Οι βασικές αλλαγές που τίθενται σε ισχύ από 14/2/2012 είναι:

• Μείωση του βασικού μισθού κατά 22% και για τους νέους μέχρι 25 ετών κατά 32%.
• Κατάργηση όλων των επιδομάτων πλην τεσσάρων.
• Από 14-2-2012 και μέχρι το ποσοστό της ανεργίας να διαμορφωθεί σε ποσοστό κάτω του 10%, αναστέλλεται η ισχύς όλων των αυξήσεων που προβλέπονται από διατάξεις νόμων, κανονιστικές πράξεις, συλλογικές συμβάσεις, ή διαιτητικές αποφάσεις.
• Μείωση της ισχύος των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων μετά την λήξη τους από έξι σε τρεις μήνες.
• Κατάργηση της μονομερούς προσφυγής στη διαιτησία και περιορισμός της μόνο σε αυτές που αφορούν τον βασικό μισθό.
• Οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας συνάπτονται εφεξής για ορισμένο χρόνο ισχύος, η διάρκεια του οποίου δεν μπορεί να είναι μικρότερη από ένα (1) έτος και δεν μπορεί να υπερβαίνει τα τρία (3) έτη.

Οι αλλαγές αυτές σημαίνουν για τους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα, τη μείωση του βασικού μισθού κατά 22% ή 32%, την κατάργηση όλων των επιδομάτων πλην του επιδόματος τέκνων, πτυχίου, θέσης και επικινδυνότητας, τον περιορισμό της μετενέργειας σε 3 μήνες, δηλαδή κάθε κλαδική σύμβαση που λήγει παρατείνεται κατά τρεις μήνες.

Ερχονται μειώσεις έως 40%

Όπως επισημαίνει η εφημερίδα «ΤΟ ΒΗΜΑ», ο ιδιωτικός τομέας οδηγείται στο τέλος των μισθών, καθώς καμία κλαδική σύμβαση εργασίας δεν έχει υπογραφεί μετά τη 14η Φεβρουαρίου, οπότε ετέθη σε ισχύ το νέο μνημόνιο που ισοπεδώνει τις αμοιβές του συνόλου των εργαζόμενων του ιδιωτικού τομέα.

Ως εκ τούτου μετά τη 14η Μαΐου - οπότε λήγει η τρίμηνη μετενέργεια των συμβάσεων - το σύνολο των αμοιβών είτε θα οδηγηθούν αυτομάτως είτε θα «πιεστούν» να προσαρμοστούν σταδιακά προς τα κατώτατα όρια της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

Ηδη οι αμοιβές του ιδιωτικού τομέα έχουν μειωθεί περίπου κατά 40% την τελευταία διετία. Το 2010 οι απώλειες ήταν μεσοσταθμικά 14,3% σύμφωνα με τα στοιχεία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, ενώ το 2012 υπολογίζεται ότι θα μειωθούν τουλάχιστον κατά 25%.

Νέες περικοπές στους μισθούς

«Το ύψος των απωλειών θα κινηθεί σε αυτά τα επίπεδα εφόσον δεν υπάρξει κατάρρευση των αμοιβών μετά τη 14η Μαΐου» τονίζει ο ειδικός γραμματέας του ΣΕΠΕ κ. Μ. Χάλαρης. Σε αντίθετη περίπτωση «θα μετρήσουμε» τραγικότερες συνέπειες στο ύψος των μισθών.

Το νέο κύμα μειώσεων θα επέλθει μέσω των ατομικών συμβάσεων μετά τη 14η Μαΐου, ημερομηνία κατά την οποία λήγει η τρίμηνη μετενέργεια των κλαδικών συμβάσεων που ήδη έχουν λήξει. Παρά τις εκκλήσεις του υπουργού Εργασίας κ. Γ. Κουτρουμάνη, δεν φαίνεται να υπογράφονται νέες κλαδικές εντός αυτής της προθεσμίας.

Χωρίς την υπογραφή των κλαδικών συμβάσεων εργασίας, το μόνο - προς τα κάτω - όριο αμοιβών που υφίσταται είναι οι κατώτατοι μισθοί οι οποίοι πλέον έχουν διαμορφωθεί στα 586 ευρώ και στα 510,95 ευρώ για τους εργαζόμενους ηλικίας κάτω των 25 ετών.

Τέλος οι κλαδικές

Σε ελάχιστους μήνες από σήμερα, εφόσον δεν υπάρξουν νέες κλαδικές συμβάσεις, η συντριπτική πλειονότητα των μισθών του ιδιωτικού τομέα θα κυμαίνεται στα όρια των μειωμένων κατώτατων αμοιβών της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας. Ολες οι κλαδικές αμοιβές σταδιακά θα συντείνουν προς αυτά τα όρια.

Τα επίσημα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει το Σώμα Επιθεωρητών Εργασίας για τη χρονική περίοδο μετά τη 14η Φεβρουαρίου δείχνουν ήδη μεγάλες μειώσεις μισθών από 18% ως 35%.

Στο διάστημα του ενάμιση μήνα που μεσολάβησε υπογράφηκαν 58 επιχειρησιακές συμβάσεις με μειώσεις μισθών που αφορούν 2.714 εργαζομένους.

Ατομικές συμβάσεις

Ταυτοχρόνως, διαστάσεις «επιδημίας» έχει λάβει η ανατροπή των υφιστάμενων αμοιβών μέσω της αλλαγής των ατομικών συμβάσεων. Το ίδιο χρονικό διάστημα 3.817 επιχειρήσεις προχώρησαν σε νέες ατομικές συμβάσεις με το προσωπικό τους - 17.557 άτομα - με μειώσεις μισθών που κυμαίνονται από 20% ως 28%.

Πολλές επιχειρήσεις προχωρούν στην εφαρμογή των δυνατοτήτων που τους δίνει ο νόμος, μειώνουν δραματικά τις αμοιβές και αρνούνται να «συνεννοηθούν» ακόμη και με τις εργοδοτικές τους οργανώσεις.

Απειλούν μάλιστα με αποχώρηση από τις οργανώσεις, κάτι που σημαίνει ότι δεν θα δεσμεύονται από το περιεχόμενο οποιασδήποτε σύμβασης υπογράψει η συνδικαλιστική τους οργάνωση.

Νέο πακέτο μέτρων

Νέο πακέτο μέτρων με στόχο τη μείωση του κόστους εργασίας στον ιδιωτικό τομέα αξιώνει η τρόικα και αναμένεται να τεθεί επί τάπητος μετά τις εκλογές. Οι εκπρόσωποι των δανειστών εκτιμούν ότι οι μισθοί δεν έχουν φθάσει ακόμη στο επιθυμητό επίπεδο ώστε να «λειτουργήσουν» θετικά στην τόνωση της ανταγωνιστικότητας της εθνικής οικονομίας.

Στη λήψη επιπρόσθετων μέτρων οι δανειστές συνεπικουρούνται από μερίδα εργοδοτικών οργανώσεων της χώρας, οι οποίες - ανεπισήμως - έχουν δημιουργήσει την «ατζέντα» των επόμενων επώδυνων αλλαγών.

Σε αυτές περιλαμβάνονται μέτρα όπως:

• Η περικοπή ενός επιπλέον μισθού ετησίως, πιθανότατα 14ου (δώρο Πάσχα και επίδομα αδείας)
• Η μείωση κατά 10 ημέρες της ετήσιας αδείας που δικαιούται ο μισθωτός.
• Η μείωση των προσαυξήσεων (από 75% σε 50% ή και 25%) με τις οποίες αμείβεται η απασχόληση σε Κυριακές και αργίες
• Η εφαρμογή «σπαστού οκταώρου» (4 + 4 ώρες) εντός του 24ώρου
• Η εφαρμογή του πενθημέρου με τρόπο ώστε η διήμερη ανάπαυση να μην είναι συνεχόμενη κ.λπ.

Μεγάλο μέρος από τα μέτρα αυτά αποτελούν αιτήματα των επιχειρηματιών που δραστηριοποιούνται στον τουρισμό, οι οποίοι εκτιμούν ότι με την εφαρμογή τους θα μειωθεί περαιτέρω το εργατικό κόστος και θα καταστεί ανταγωνιστικότερο το τελικό παραγόμενο προϊόν.